ابوبشر عمرو بن عثمان معروف به سیبویه شیرازی از دانشمندان ایرانی صرف و نحو زبان عربی است که آرامگاهش در شهر شیراز است. معنی نام او «منسوب به سیب» است. بسیاری از نامهای ایرانی پیش از اسلام و اوایل دوره اسلامی به پسوند نسبی -ویه ختم میشد همچون «دادویه»، «زادویه» و غیره. سیبویه، نامش عمروبن عثمان بن قنبر و کنیهاش ابوالبشر و از بردگان بنی حارث بن کعب بود.سیبویه در بیضای فارس تولد یافت و در بصره نشو و نما کرد. پس از آن که در نحو استادی بی همتا شد به نزد یحیی بن خالد برمکی به بغداد رفت.
محله سنگ سیاه یکی از محلات قدیمی شیراز است که هنگام گشت و گزار در آن با خانه های تاریخی زیبایی آشنا شدم. در این میان سری هم به آرامگاه سیبویه زدم. شاید اسم ایشان به گوشتان نخورده باشد. سیبویه از زبان شناسان مطرح ایرانی بود که پایه گزار علم نحو در زبان عربی محسوب میشد. نام محله سنگ سیاه در اصل از روی سنگ سیاه مزار ایشان گرفته شده چراکه در جوانی فوت کرد. مردم ارادت خاصی به آرامگاهش داشتند و از آن شفا می طلبیدند. نمای آرامگاه سه طاق بلند است که درون آن مزار سیبویه قرار گرفته است. در دیوار مقابل کاشی های معرق با رنگهایی جذاب روی سه طرح مستطیلی کشیده خودنمایی می کند. زندگینامه مختصری از شرح حالش نیز بر روی کاشی های وسطی با خط نستعلیق به چشم می خورد. آرامگاه هزینه ورودی ندارد و شاید 5-10 دقیقه برای بازدید از آن کافی باشد.
# شیراز #سیبویه