دز رودخانه ای است که از رشته کوه زاگرس میانی (در جنوب استان لرستان-الیگودرز) سرچشمه می گیرد و چندین هزاره است که در اقتصاد شمال خوزستان نقشی بسیار مهم داشته و دارد.
رودخانه دز از معروفترین رودخانه های ایران است که کوههای لرستان سرچشمه میگیرد، پس از عبور از داخل شهر دزفول و تقسیم آن به دو بخش شرقی و غربی ، به شاخه شطیط رودخانه کارون ملحق شده ودر جنوب شهر و در حوالی بند قیر این شاخه با شاخه دیگر کارون(گرگر)دوباره رودخانه کارون را بوجود آورده و بطرف اهواز جریان می یابد.این رودخانه خیلی زلال است و بنده تا حالا چنین رودخانه زلالی در حال عبور از داخل یکی از شهرهای بزرگ ایران را ندیده بودم و علت معروفیت این رودخانه به همین زلال و تمیز بودن آن است.این امر حسن و عیبهائی دارد.حسنش وجود جاذبه گردشگری آن و عیبش میتونه خطرات جانی ناشی از شنا کردن در این رودخانه بخصوص در اوج گرما و تابستان توسط اهالی شهر دزفول باشه.رودخانه دز شریان حیاتی استان خوزستان است و نقش مهمی در تامین آب شرب و کارخانجات و واحدهای صنعتی و کشاورزی دارد.حوزه آبریز این رود که زیر مجموعه حوزه کارون است، شهرهای دزفول، اندیمشک و شوش است.سزار و بختیاری، دو شاخه مهم رودخانه دز هستند.سزار در قسمت شمالی در منطقه دورود جریان دارد.متاسفانه رودخانه دز هم از آلودگی مصون نمانده و هم اکنون از سه نوع آلودگی فاضلابهای شهری و روستائی، کشاورزی و صنعتی رنج میبرد.در این رودخانه ۴ نوع ماهی را میتوان یافت:کپور،آزاد،کفال و سگ ماهیان.در اطراف رودخانه در داخل شهر دزفول محلهائی به نام کت وجود داره که چسبیده به کناره های رودخانه است و اتاقکهائی خنک در تابستان برای استراحت اهالی و میهمانان شهر میباشد.
رود دز از زاگرس سرچشمه میگیرد و در ادامه مسیرش از وسط شهر دزفول عبور میکند و یک خط ساحلی زیبا در شهر ایجاد کرده است که محل بسیار مناسبی برای تفریح و پیک نیک است. این رودخانه بسیار شفاف، زلال و ابی رنگ است و در انتهای مسیر به کارون میریزد. در بخشهایی از رودخانه اسیابهای قدیمی و سازه های تاریخی در زیر اب قرار دارند که شنا کردن در این بخشها خطرناک بوده و بایستی از ان اجتناب شود.
رود دز به نظر من نماد شهر دزفول و نگین این شهر است. من از دیدن زیبایی دز واقعا شگفت زده شدم.
دزفول شهر زیبا با مردمی بسیار خونگرم و مهمان نواز و دوست داشتنی و رودخانه دز. از پارک دولت میتوانید سوار قایق شوید ودر رودخانه دز قایق سواری کنید واز زیباییهای این رودخانه لذت ببرید. کنار رودخانه مکانهایی برای استراحت وجود دارد که بیشتر بومی ها را در آنجا دیدیم که به آنها کرت میگویند.به خاطر خنکی کنار رودخانه در تابستان کرت ها بسیار شلوغ هستند. مخصوصا به سمت چال کندی مسیر زیبا تر و شگفت انگیز تر خواهد شد.
این رودخانه از رشته کوههای زاگرس در جنوب لرستان سرچشمه می گیرد و پس از مهار توسط سد عظیم دز و بعد از آن سد تنظیمی علی کله از میان دزفول می گذرد.
آب زلال این رودخانه باعث رونق کشاورزی و باغ های مرکبات اطراف دزفول شده است.
کَت ها و تفرجگاههای اطراف این رودخانه در تابستان رونق بسیاری دارند و آب سرد آن محل مناسبی برای آب تنی و فرار از گرما می باشد.
استان خوزستان به یمن وجود رودخانه های هستی بخشش میزبان چندین سد بر روی رودهایش است که آنها را به بند کشیده و چندین دریاچه کوچک و بزرگ را پشت آنها به جا گذاشته است.
یکی از این دریاچه های زیبا دریاچه سد دز یا دریاچه شهیون دزفول است. برای دیدن این دریاچه اواخر اردیبهشت ماه راهی دزفول شدیم. این دریاچه با دزفول 75 کیلومتر فاصله دارد و بهترین مسیر دسترسی به آن از طریق دزفول، جاده شهیون است. منطقه شهیون یکی از زیباترین مناطق دزفول است که در طول این مسیر شاهد تپه ماهورهای زیبایی بودیم که سایه ابرها روی آنها صحنه دلفریبی را ایجاد کرده بود.
در انتهای مسیر هم دره های عمیق و شگفت انگیز دزفول وجود داشت که عظمتشان وادارمان کرد تا کمی کنار جاده بایستیم و محو تماشایشان شویم. خوشبختانه مسیر تا نزدیک دریاچه آسفالت است و به راحتی می توانید به آنجا برسید. دریاچه کنار روستای گردشگری پامنار واقع شده است که میزبان یکی از زیباترین قلعه های طبیعی ایران یعنی قلعه شاداب است.
قلعه شامل صخره های طبیعی به اشکال غریب است که طی میلیون ها سال فرسایش ایجاد شده اند و در زمان ساسانیان با تغییراتی در آن تبدیل به قلعه شده است که تا امتداد دریاچه ادامه دارد. در پای قلعه نیز گورستان تاریخی وجود دارد که دیدن سنگ مزارهای جالب آن خالی از لطف نخواهد بود. در دریاچه امکان قایق سواری و ماهیگیری وجود دارد و معمولاً قایق ها تا جزیره زیبای وسط دریاچه تردد می کنند.
می توانید کمی از تپه های اطراف دریاچه نیز بالا بروید تا نمایی زیبایی از دریاچه را ثبت کنید. اگر هم در فصلی مناسب به این منطقه سفر کنید می توانید به راحتی کنار دریاچه کمپ بزنید و از سکوت و آرامش طبیعت آنجا لذت ببرید.
#تایسیز