تپه باستانی نوشیجان Noushjian Ancient Hill

‌
هر زمان صحبت از تاریخ و اعصار گذشته می شود بی شک سرزمینمان یکی از سردمداران این دوران باشکوه است. این بار قرار است قسمتی از تاریخ را با پیشینه 2500 سال مرور کنیم. پس راهی معبد باستانی نوشیجان در شهرستان ملایر شوید. ‌
این معبد باستانی در مسیر جاده همدان – ملایر در 15 کیلومتری غرب ملایر قرار دارد. معبد از همان جاده اصلی از دور قابل دید است چرا که بر فراز تپه ای به ارتفاع حدوداً 37 متر قرار گرفته است. اما چرا این جاذبه ارزش دیدن را دارد؟‌

1- طی سال ها کاوش های باستان شناسی محققان توانستند آثار سه دوره تاریخی ماد، هخامنشی و اشکانیان را در آن شناسایی کنند.

2- بنا بر این تحقیقات اولین تالار ستوندار در فلات ایران در زمان مادها در این منطقه ایجاد شد که بعدها از این طرح در ساخت تالارهای ستوندار تخت جمشید استفاده کردند.‌

3- این مجموعه شامل اولین آتشکده محصور در فضای بسته در ایران بوده است.‌

4- جزو معدود بناهای خشتی نسبتاً سالم دوران مادها در ایران است.‌

اما متاسفانه محوطه سازی چندان مناسبی اطراف آن ایجاد نشده است و تقریباً خشک و بی آب و علف به نظر می رسد. به جز کانکس نگهبانی نیز امکانات رفاهی دیگری ندارد. به پای تپه که رسیدید باید از پلکان های چوبی بالا روید تا به بالای دژ برسید. ‌

این بنا در ابتدا به عنوان دژی مستحکم در زمان مادها برای مقابله با دشمنانشان ساخته شد و بعدها آتشکده و سایر قسمت ها در آن ایجاد شد. نوشیجان به معنی جایگاه انوش یا نوش (احتمالا نام یک بانو) است.‌

از ورودی که داخل شوید می توانید اتاق‏ ها، انبارها و به خصوص معبد چلیپایی و تزییناتش را ببینید. در سمت دیگر نیز معبد در قسمت جداگانه ای قرار دارد. ‌

روایت است که کوروش پیرو آیین میترائیسم بود. بعد از او داریوش و خشایارشاه ستایشگر اهورامزدا شدند و دستور دادند که به جز معابد اهورامزدا بقیه تخریب شوند. اما ظاهرا مردم به خاطر احترامی که برای معبد نوشیجان قایل بودند آنرا تخریب نکردند بلکه با سنگ آن را پر کرده و مسدود کردند.‌

این بنا برای علاقمندان به تاریخ بسیار جالب خواهد بود و کند و کاش در میان قسمت های مختلف آن حس و حال خوبی خواهد داشت. پیشنهاد میکنم به بالاترین نقطه این دژ باستانی بروید و چند دقیقه ای را در سکوت به تماشای مناظر و مزارع پیش رویتان بگذرانید و با کسب آرامشی دلنشین راهی مقصد بعدیتان شوید.