بنای معبد آدریان، نیایشگاه آدریان، مسجد زرتشتیان، آتشکده تهران، معبد زرتشتیان یا هر نام دیگری که این مکان مقدس دارد، تنها آتشکده شهر تهران است که آتشی است ورهرام، بنای معبد آدریان، آتشکده ای است 100 ساله در شهر، که محل نگهداری آتش و عبادتگاه زرتشتیان است.
در خیابان میرزا کوچک خان تهران آتشکدهی آدریان، نیایشگاهای برای زرتشتیان، روبروی کلیسایی در آنسوی خیابان جا خوش کرده است. این آتشکدهی ثبت ملی شده که تاریخ بنای آن به اواخر دورهی قاجار میرسد.
قبل از هر چیز سر در زیبای این آتشکده جلب توجه میکند. سر دری با طرحی زیبا. جز تابلوی معرفی بنا و ساختمان در کنار درب، تابلویی در مورد ساعت بازدید یا این که امکان بازدید از این بنا وجود دارد یا نه دیده نمیشود. درب بر روی بازدیدکنندگان هر چند بسته هم باشد با صدا درآوردن آن باز میشود. بعد از عبور از یک راهروی نه چندان طویل که همان ابتدا توصیههایی برای بازدید کنندگان دارد دیده میشود. ورود به محوطه حتما با هماهنگی دفتر نیایشگاه باید انجام گیرد و ورود به بخش مذهبی نیایشگاه ممنوع است.
ساختمان و نمای شرقی آن یادآور نیایشگاه یزد است با مقیاسی کوچک. حوضی و نمایی زیبا از ساختمان با ستونهای زیبا و سر ستونهای زیباتر. در جانب جنوبی این نیایشگاه مدرسه فیروز بهرام قرار دارد که از حیاط نیایشگاه و آتشکده ساختمان و معماری آن قابل رویت است. اینجا هم آتشی پاک در دل خود دارد، که البته با توجه به ممنوعیت ورود به بخش مذهبی آتشکده موفق به دیدن آن نشدم. در زمان بازدید من چندین نفر از مومنین زرتشتی در حال نیایش در داخل آتشکده بودند.
زمانی که تصمیم گرفتیم به تهرانگردی برویم، دنبال مکانهایی میگشتیم که پیشتر ندیده بودیم.
به همین خاطر مسیر خیابان سیتیر را انتخاب کردیم. در این خیابان جاذبههای گردشگری زیادی وجود دارد و این روزها به علت غذاهای خیابانی آن را میشناسند. اما در ابتدای این خیابان مکانی قرار دارد که پیشتر اسمش را نشنیده بودیم: «نیایشگاه آدریان تهران»
اگر از تقاطع خیابان جمهوری و سیتیر، کمی به سمت شمال برویم (در خیابان میرزا کوچک خان) به یک مدرسه و سپس دری چوبی میرسیم. اینجا تنها آتشکده تهران است. نیایشگاهی برای زرتشتیان در قلب تهران که در اواخر دوره قاجار ساخته شده است. از در چوبی که وارد میشویم، ابتدا حیاطی زیبا را میبینیم که در اطرافش درختان کاج قرار دارند. در مقابلمان ساختمان کوچکی دیده میشود. در این عمارت آتشی قرار دارد که از سال ۱۲۹۶ در این مکان میسوزد و از آتشکده یزد، طی مراسمی ویژه به این مکان آورده شده است.
همانطور که گفته شد، این نیایشگاه آتشکده آدریان نام دارد. آدُران، آدریان (آذران) به معنی آتشگاه یا آتشکده است. این کلمه از دو بخش «آدر» و «ان» تشکیل شده است: بخش نخست به معنای آذر یعنی آتش و بخش دوم «ان» علامت نسبت فراوان در نام های جغرافیایی.
نکته جالب دیگر درباره این آتشکده، قرار گرفته یک کلیسا در مقابل آن است؛ کلیسای مریم مقدس، نخستین کلیسای جامع ارامنه تهران. همچنین در نزدیکی این دو عبادتگاه، کنیسه حیم نیز قرار دارد که عبادتگاه یهودیان است. این موضوع دوستی میان ادیان را در ایران نشان میدهد.
.
در روزهای عید، به علت بازدیدکنندهها زیاد، اجازه ورود به ساختمان داده نمیشود. اما آنطور که شنیدیم، بعد از عید میتوان از داخل ساختمان هم بازدید کرد.
آتشکده آدریان که با نام های نیایشگاه آدریان و معبد آدریان نیز شناخته شده می باشد در خیابان میرزا کوچک خان و در نزدیکی خیابان جمهوری قرار گرفته است. این آتشکده در سال ۱۲۹۶ و در دوران قاجار با کمکهای مالی زرتشتیان ایران و هند و همچنین رییس انجمن پارسیان
هندوستان ساخته شد و در حال حاضر در اختیار انجمن زرتشتیان ایران قرار دارد.
با توجه به اینکه این موزه در منطقه ۱۲ و منطقه ای پر تردد قرار گرفته توصیه می کنم برای بازدید از وسیله شخصی اجتناب و برای رفت و آمد از ایستگاه مترو سعدی واقع در خط ۱ (تجریش - کهریزک) به فاصله ۱۲ دقیقه و ایستگاه فردوسی واقع در خط ۴ (کلاهدوز - ارم سبز) به فاصله ۱۲ دقیقه تا موزه و یا اتوبوسهای خطوط شماره ۴۰۷ (از میدان بهارستان - میدان جمهوری)، ۳۵۶ (پل کریم خان - میدان جمهوری) و ۳۵۹ (میدان راه آهن - میدان هفت تیر) استفاده نمایید.
زمانی که به آنجا رسیدم دربهای آتشکده بر روی هم قرار داشت گویا همیشه این طور بود و این یک امر معمول بود. در بالای درب چوبی آتشکده همانطور که در تصاویر مشاهده میکنید دو فرشته سنگی از جنس مرمر قرار دارد که در دو طرف یک لوح قرار گرفته اند. بر روی لوح سنگی نوشته شده "خشنوتره اهور همه مزدا ۱۲۸۶" یعنی به خشنودی اهورا مزدا. وارد که شدم در سمت چپ دفتر انجمن زرتشتیان قرار داشت که با کسب اجازه وارد حیاط آتشکده شدم. با توجه با اینکه من در گذشته از آتشکده یزد هم دیدن کرده بودم در اولین نگاه متوجه شباهت این دو آتشکده با یکدیگر شدم. قرار گرفتن یک حوض در میان حیاط و روبروی ساختمان اصلی از ویژگی هر دو آتشکده به شمار می آید. ساختمان اصلی همان طور که در تصاویر مشاهد میکنید دارای شش ستون سنگی می باشد که درب ورودی آن از چوب است و در بالای آن سنگ نوشته ای قرار گرفته که بر روی آن علامت فروهر دیده می شود و در کنار آن سخن مشهور زرتشت "اندیشه نیک، گفتار نیک و پندار نیک" حک شده است.
بازدید از این آتشکده را به علاقه مندان به آشنایی با اقلیت های دینی توصیه میکنم. بازدید از این آتشکده قطعاً به هماهنگی با انجمن زرتشتیان که در خود مجموعه قرار دارد نیاز دارد و هزینه ای هم برای بازدید ندارد.
همچنین از جاذبه های اطراف این آتشکده می توانم به خیابان کوشک مصری، خیابان ملل متحد، سردر باغ ملی، موزه پست، موزه عبرت، کتابخانه و موزه ملی ملک، موزه آبگینه، کلیسای حضرت مریم و موزه جواهرات ملی اشاره کنم.