شوش یکی از کهن ترین شهرهای ایران است و اکتشافات باستانی در ان از سال 1850 میلادی اغاز شد. محوطه باستانی شوش نزدیک به چهارصد هکتار است که بین رودهای کرخه، دز و شاوور قرار دارد. بلندترین قسمت اکروپل نام دارد که قلعه شوش در این بخش بنا شده است. شهر شاهی، شهر پیشه وران و کاخ آپادانا نیز در بخشهای شرقی قرار دارند. مقبره دانیال نبی نیز یکی دیگر از جاذبه های این محوطه باستانی است. نخستین نشانه های سکونت در شوش به شش هزار سال پیش برمیگردد! محوطه باستانی شوش بسیار جذاب و دیدنی است و کارشناسی که در بخش بلیت فروشی هستند نیز اطلاعات بسیار جامع و خوبی دارند و توصیه میکنم حتما با همراهی ایشان از بخشهای مختلف بازدید کنید. برای بازدید جامع از این مجموعه به سه ساعت زمان نیاز دارید.
تپه های باستانی شوش ، نشانه آثار بجا مانده از تمدنی است که سکونت در آن بدون وقفه از ۶۰۰۰سال پیش تا کنون ادامه داشته است.ما به همراه تعدادی از دوستان در حوالی ظهر روز ۲۳ بهمن ۹۸ از این مکان باستانی که جزئ میراث جهانی هم هست، دیدن کردیم.این مکان باستانی در داخل شهر شوش کنونی واقع شده و دارای ورودیه می باشد.وسعت این محوطه حدود ۴۰۰ هکتار است.این محوطه کلا از ۴ تپه تشکیل شده است.آکروپل که یک واژه یونانی است به بلندترین جای شهر گفته میشود .اینجا اولین تپه این محوطه است.حدود ۴۰۰۰ سال پیش از میلاد، ساکنان دشتهای اطراف به این محل آمده و نخستین کانون مذهبی شوش را بنیان می نهند.از کاوشهای این تپه آثار ارزشمند فراوانی بدست آمده است از جمله:ظروف سفالین نخودی منقوش ، مجسمه ملکه ناپیراسو، لوح نارام سین و قانون نامه حمورابی.تپه دوم ، تپه ای است که کاخ آپادانا به دستور داریوش بزرگ، پادشاه هخامنشی ،بین سالهای ۵۱۸ تا ۵۱۲ (ق.م)برروی آثار و بقایای اسلامی بنا نهاده شده است.دیوارهای کاخ از خشت با نمای آجری و ستونها از جنس سنگ بود.کاخ داریوش قسمتهای مختلفی داشت ، از جمله:تالاربارعام،دروازه،کاخ پذیرائی و سه حیاط مرکزی.آثار بدست آمده از این کاخ:ستونهای سنگی با سرستونی مرکب از چندین زوج مارپیچ و قسمت جلوئی یک زوج گاونر که زانو به زمین زده اند.سومین تپه به شهر شاهی معروف است که در شرق آکروپل و آپادانا واقع شده است.این مکان در گذشته ، محل زندگی درباریان بوده است.از حفاریها در این تپه ، آثاری از دوره های ایلام، هخامنشی، اشکانی سلطانی تا دوره های اولیه اسلامی بدست آمده است.آخرین تپه مربوط به شهر صنعتگران است که در بخش شرقی و شمالشرقی تپه های شوش قرار دارد که بعلت دوری نتوانستیم از نزدیک ببینیم.درواقع در این دو ساعتی که ما مشغول بازدید از این محوطه باستانی بودیم، آکروپل، آپادانا و قسمتی از تپه شهر شاهی را از نزدیک دیدیم.متاسفانه از آپادانا چیزهای زیادی باقی نمانده و چند مجسمه، ستونهای سنگی و حفاریهائی که حدث زده میشود که مربوط به حیاطها و دروازه ها بوده باشند.خوشبختانه در داخل این محوطه، راهنمای محلی وجود دارد و بخوبی و با تسلط کامل،قسمتهای مختلف را توضیح میدهد.داخل محوطه سرویس بهداشتی هم موجود است .توصیه میکنم حتما از توضیحات راهنمای محلی برای توضیحات این محوطه استفاده کنید تا بازدیدتان معنادار و مفید باشد .چون محوطه ، بخصوص کاخ آپادانا بعلت تخریب در طول اعصار گذشته ، آثار زیادی از آن باقی نمانده و این توضیحات است که باعث تجسم ذهنی و بهره برداری مناسب آز بازدید خواهد شد.
محوطه تاریخی شهر شوش که جزء میراث جهانی محسوب میشود قدیمیترین شهر جهان شناخته شده و در دوران مختلف تاریخی پایتخت پادشاهان ایران بوده، شهر شوش در استان خوزستان و در مجاورت رودخانه شاپور و نزدیک به رودخانه پرآب کرخه قرار دارد. محوطه تاریخی شوش شامل تپه های باستانی آکروپل و کاخ آپادانا و لایه هایی از سکونتگاههای گذشته شامل شهر شاهی و روستا و مقبره دانیال است. تپه آکروپل قدیمیترین قسمت محوطه شوش است که محل ساخت نیایشگاه بوده و زیربنای ساخت شهر را تشکیل میدهد و در مجاورتش کاخ آپادانا به دستور داریوش بزرگ ساخته شده که ستونهای عظیمی از آن در محوطه دیده میشود. و همینطور پلان کاخ در محوطه با دیواره های کوتاهی بازسازی شده، آثار بسیاری از این محوطه به دست آمده که در حال حاضر در موزه لوور به نمایش گذاشته شده و قسمتی در موزه شوش که در ابتدای ورود به محوطه است. در این محوطه تاریخی قلعه ای توسط فرانسویها از بقایای آجرهای محوطه باستانی و چغازنبیل ساخته شده که محل نگهداری اشیاء زیرخاک بوده و درحال حاضر هم نمایشگاهی در آن برپاست.لوح های گلی، آجرهای لعابدار با طرحهای شیربالدار و سربازان هخامنشی و نقش نیلوفر همگی از محوطه کاخ آپادانا کشف شده و کتیبه ای که روشهای فنی و مهندسی کاخ را شرح داده.این شهر محل پیدایش خط بوده است.