همه ما با سفرهای دستهجمعی و متداول آشناییم. سفرهایی که یا با خانواده یا تورهای گروهی از جاذبهها بازدید میکنیم و به خاطر فشرده بودن برنامهها ممکن است در نهایت خسته و کوفته از سفر برگردیم. امّا طی سالها، سبکهای جدیدی از سفر هم ایجاد شدند که طرفداران خاص خودشان را دارند. این سبکهای جدید هر کدام به یک موضوع خاص تأکید میکنند و گاها فلسفه و دیدگاه مجزایی از سفر ارائه میکنند. در این مطلب میخواهیم با اصطلاحات و سبکهای خاصتری از سفر آشنا شویم که اخیرا مورد توجه بسیاری از سفر دوستان قرار گرفته و تنوع بیشتری در سبک سفر ایجاد کرده است.
1. گردشگری علایق ویژه (Special Interest Tourism)
در گردشگری علایق ویژه، انگیزه اصلی لذت بردن از یک علاقمندی خاص است. این گردشگری معمولا شامل شرکت و حضور در سرگرمیها، فعالیتها و مقصدهای غیرمعمولی است که بازار دنج را به خودش جذب میکند. بنابراین، گروههای اندکی با علاقه ویژهشان به این سبک گردشگری جذب میشوند. این دسته از گردشگران معمولا به دنبال تجربههای اصیل و غیراستثماری هستند. اصطلاح گردشگری دنج هم گاهی به جای گردشگری علایق ویژه به کار میرود.
2. گردشگری خلاق (Creative Tourism)
گردشگری خلاق سبک تازه و ویژهای از گردشگری است که گردشگر هنگام سفر کردن فعالیتهایی را تجربه میکند و با مردم بومی تعامل دارد. این سبک گردشگری در حال حاضر در سراسر دنیا با اقبال مواجه شده و طرفداران پروپا قرص خودش را دارد. در این سبک از گردشگری، مسافر جاذبهها را صرفا از پشت ویترین نگاه نمیکند و خودش به عنوان یک عنصر فعال، وارد عمل میشود.
3. گردشگری میراث (Heritage Tourism)
تمرکز گردشگری میراث بر جاذبهها، بناها و اشیای تاریخی و اشکال ناملموس فرهنگ مانند سنن و سبکهای زندگی جوامع است. این سبک از گردشگری گروه کمتری نسبت به گردشگری فرهنگی را شامل میشود و اختصاصیتر است. در این سبک سفر کردن بحث مراقبت، محافظت و بهرهبرداری از میراث به صورت جدیتری مطرح میشود.
4. استیکیشن (Staycation)
استیکیشن از ترکیب دو واژه stay بهمعنی «اقامت» و vacation بهمعنی «تعطیلات» تشکیل شده است. این سبک از سفر در دوران کرونا که همه به خانه ماندن و سفر نکردن تشویق میشدند، بیشتر سر زبانها افتاد. در واقع این نوع از گردشگری شامل سفر کردن در داخل شهر خود میشود بدون اینکه از کشور یا حتّی شهرمان خارج شویم؛ مثل رفتن به سینما یا پیادهروی. در واقع میتوان گفت این سبک از گردشگری ما را به استراحت و تفریح در همان محل اقامتمان تشویق میکند.
5. گردشگری کمشتاب (Slow Tourism)
گردشگری کم شتاب یا آهسته شکلی از گردشگری خلاق محسوب میشود که ویژگیهای خاص خود را دارد. در این نوع از سبک سفر، علاوه بر اینکه گردشگر در خلق تجربه فعالیت میکند و با جوامع محلی ارتباط برقرار میکند، استفاده از وسیله نقلیه کم کربن، ماندن در مقصد و نامشخص بودن برنامه سفر از عناصر مهمش محسوب میشود. یک مسافر کمشتاب بیشتر سعی میکند سفر کیفی را تجربه کند تا اینکه از جاذبهها بازدید کند.
سخن آخر
مفاهیمی که در این مطلب تعریف شدند صرفا معرفی مختصری برای آشنایی شما با آنها بود و هر کدام استانداردها و ویژگیهای خاص خودشان را دارند که بهتر است به صورت ویژه دربارهشان مطالعه کنید. بسیاری از این سبکهای سفر از سالها پیش در دنیا مطرح شد و به مرور در سبد گردشگران قرار گرفت امّا این مفاهیم در ایران تقریبا تازهاند و هنوز بسیاری از افراد با آنها آشنا نیستند. لازم به ذکر است که در تعاریف انواع سفر، بعضی سبکها با یکدیگر همپوشانی دارند و ممکن است بعضی ویژگیهایشان با هم مشترک باشد بنابراین هر نوع سفر به این معنی نیست که هیچ شباهت و همپوشانی با انواع دیگر ندارد.
شما کدام یک از این سبکهای سفر را بیشتر ترجیح میدهید؟ آیا آنها را تجریه کردهاید؟
تألیف: لست سکند