استان خوزستان به دلیل موقعیت جغرافیایی و اقلیمی که دارد، مناطق ویژه و مناسبی برای حیات وحش فراهم کرده است. علاوه بر منطقه حفاظت شده مشهوری مانند هورالعظیم که تاثیر اکولوژیکی عمیقی روی منطقه می‌گذارد، مناطق حفاظت شده دیگری هم در این استان هستند که در این متن با دو تا از این مناطق به نام‌های چهل پا و دیگری میشداغ و ام‌الدبس آشنا می‌شویم.
مناطق حفاظت شده مناطقی از منابع طبیعی کشور هستند که لازم است از نظر تکثیر نسل جانوران وحشی حفاظت شوند و رستنی‌های طبیعی‌اش هم احیا و حفظ شود.
آنچه در ادامه مطلب خواهید خواند
منطقه حفاظت شده چهل پا
منطقه چهل پا در حدود 15 کیلومتری اندیمشک استان خوزستان قرار گرفته است و به کوه تنگوان معروف است. معمولا از راه جاده سد دز و جاده روستای قلعه قاسم که شنی و خاکی است می‌توان به این منطقه رسید. البته از راه آبی و دریاچه سد دز و روستای پامنار هم به منطقه چهل پا می‌توان دسترسی پیدا کرد. این منطقه از سال 1390 به صورت رسمی به عنوان منطقه حفاظت شده معرفی شد.
منطقه حفاظت شده چهل پا در حال حاضر تنها زیستگاه منطقه در استان خوزستان است که به راحتی در هر روزی از سال در آن بز کوهی مشاهده میشود. همچنین از مهمترین فاکتورهای منطقه، پناه و امنیت آن است؛ چون قسمت‌هایی از آن صعب العبور و غیرقابل دسترس است، علوفه در این بخش‌ها فراوان است بنابراین برای وحوش بسیار ارزشمند است. از طرفی وفور منابع آبی مثل سد دز یک طرف و رودخانه دز در طرف دیگر منطقه حفاظت شده، مکان بسیار خوبی برای جانوران ایجاد کرده است.
گیاهان منطقه حفاظت شده چهل پا
بعضی گیاهان این منطقه عبارتند از: بادام کوهی، انجیر وحشی، پده، رملیک، گز، جاز، کنار، گاوزبان، آویشن
جانوران منطقه محافظت شده چهل پا
برخی پستانداران منطقه: گرگ، شغال، روباه، ول اجتماعی، هامستر خاکستری، گربه وحشی، خرگوش، تشی، خفاش گوش بلند، خفاش لب کوتاه، گراز، سمور، موش خانگی، راسو، خفاش گوش موشی کوچک، از زیستگاه‌های اصلی کل و بز هم هست.
برخی پرندگان منطقه: تیهو، کبک، کبوتر چاهی، کمر کولی کوچک، دلیجه
برخی خزندگان منطقه: لاسرتای دم دراز ایرانی، سوسمار چشم ماری، اسکینگ علفزار جنوبی، اسکینگ مارچشم آسیایی، گرزه مار، گکوی کتوله ایرانی، مار خاکی نوک قلابی، کورمار تاتاری، گکوی انگشت برگی خاردار
منطقه حفاظت شده میشداغ و ام الدبس
منطقه حفاظت شده میشداغو ام‌الدبس در غرب استان خوزستان قرار گرفته است؛ بین شهرهای بستان و الوان و در مرز دو شهرستان دشت آزادگان و شوش. این منطقه حفاظت شده رشته‌کوه‌های کم ارتفاع میشداغ و الله اکبر را دارد و تا مرز ایران و عراق کشیده شده است.. این منطقه با مشاهده آهوی بومی، به صورت رسمی در سال 1390 تبدیل به منطقه حفاظت شده شد.
منطقه میشداغ ام‌الدبس منطقه‌ای کوهستانی، کم ارتفاع با شیارهای عمیق و تپه ماهور دشتی و تپه‌های ماسه‌ای روان است.بارندگی این منطقه کمتر از 250 میلی‌متر در سال است بنابراین، جزو مناطق گرم و خشک محسوب میشود.این منطقه تنها جایی است که می‌توان آهوان بومی باقیمانده را در آن مشاهده کرد. منطقه حفاظت شده میشداغ و ام‌الدبس علاوه بر ارزش‌های اکولوژیکی، هم جاذبه توریستی محسوب میشود و هم به وضعیت اقتصادی و اجتماعی مردم منطقه کمک می‌کند.
گیاهان منطقه حفاظت شده میشداغ و ام‌الدبس
برخی گیاهان منطقه عبارتند از: کنار، رملیک، گز، قیچ، گون، نی، علف مار، هندوانه ابوجهل، استبرق، اسکنبیل، کهورک
جانوران منطقه محافظت شده میشداغ و ام‌الدبس
برخی پستانداران منطقه: آهو، قوچ وحشی، خرگوش، تشی، خارپشت، گرگ، روباه، شغال، کفتار، دوپای کوچک، گربه وحشی، جربیل هندی، پامسواکی بزرگ
برخی پرندگان منطقه: کبوتر نقاب‌دار، جغد کوچک، عقاب دشتی، گلاریول بال سرخ، سار، باقرقره شکم سفید، باقرقره شکم سیاه، کبک، تیهو، هوبره
برخی خزندگان منطقه: آگمای دم تیغی، اسکینگ، افعی شاخدار، کورمار خوزستانی، مار قیطانی، شتر مار، مار جعفری، آگمای صخره‌ای، آگمای دم تیغی، گکوی ببری
تألیف: لست سکند
منبع: سازمان حفاظت محیط زیست استان خوزستان
