مسافرت‌ های هوایی پس از بحران کرونا چقدر گران ‌تر خواهند شد؟

هنگامی‌که ایالت فلوریدا قرنطینه خانگی را به اجرا گذاشت و سواحلش را در اواسط ماه مارس به دلیل خطر بیماری کووید 19 بست، نادیا بوزید نماینده فروش املاک و هنرمند اهل میامی به نقاشی کردن یک دیوارنما در یک هتل نوپا در شهر کانکون مکزیک مشغول بود. او قلم‌مویش را زمین گذاشت و تلفن را برداشت تا قیمت بلیت‌ها را برای بازگشت به خانه چک کند.

خانم بوزید می‌گوید: «دیدم که قیمت بلیت یک صندلی پرواز از 200 دلار به 70 دلار و سپس به 350 دلار رسید. آن را خریدم و سوار هواپیما شدم، ولی خیلی خلوت بود. وحشت کرده بودم و قیمت متغیر بلیت مرا به فکر انداخت که پس از پایان کرونا و برای تکمیل کارم با چه هزینه‌ای باید به کانکون برگردم».

اکنون ‌که کشورها برنامه‌هایی را برای بازگشایی مرزها و تجارت‌هایشان در نظر گرفته‌اند و ترافیک مسافرتی شرکت‌های هواپیمایی رو به افزایش است، پرسش بجایی برای بوزید پیش‌آمده است. پس از پایان «این ماجرا» قیمت بلیت پرواز ها در چه وضعیتی قرار خواهد داشت؟ فاصله‌گذاری اجتماعی سبب می‌شود که شمار کمتری بلیت به فروش برود. بنابراین آیا قیمت بلیت هواپیما بالاتر خواهد رفت؟

شرکت هواپیمایی دِلتا اِیرلاینز Delta Air Lines تا سی‌ام ژوئن صندلی‌های میانی‌اش را خالی گذاشته و پروازهایش را سبک خواهد کرد؛ به‌طوری‌که مسافران تنها بلیت 50 تا 60 درصد صندلی‌های هر پرواز را می‌توانند خریداری کنند. دیگر شرکت‌ها ازجمله هواپیمایی امارات Emirates، هواپیمایی آمریکا American Airlines، هواپیمایی ژاپن Japan Airlines، هواپیمایی یونایتِد United Airlines و غیره نیز اقدامات مشابهی را در نظر گرفته‌اند.

البته بسیاری از دیگر شرکت‌ها اکنون فروش بلیت‌هایشان را به حالت عادی بازمی‌گردانند و حتی برخی از آن‌ها برای رعایت کردن فاصله اجتماعی از مسافران پول اضافی می‌گیرند. روز 4 می، شرکت هواپیمایی بسیار کم‌هزینه فرانتیِر اِیرلاینز Frontier Airlines مبلغی اضافی را برای «فضای بیشتر» در نظر گرفت که قرار بود مسافران بتوانند از 8 می تا 31 آگوست آن را برای پروازهایشان بپردازند. آن‌ها با پرداخت 39 دلار به بالا می‌توانستند اطمینان حاصل کنند که صندلی میانی‌شان خالی می‌ماند. ولی این طرح 48 ساعت بیشتر دوام نیاورد. روز 6 می و پس از انتقاد اعضای کنگره ایالات‌متحده، این شرکت برنامه جدید خود را لغو کرد. مدیرکل شرکت فرانتیِر آقای بِری بافِل طی نامه‌ای به قانون‌گذاران گفت: «متوجهیم که همه فکر می‌کنند ما می‌خواهیم از مسئله امنیت برای خودمان سودآوری کنیم، ولی هرگز چنین قصدی نداشته‌ایم».

بااین‌حال، انجمن تجاری خطوط هوایی بین‌المللی یا IATA حرف آخر را پیرامون مسئله فاصله اجتماعی در حمل‌ونقل هوایی می‌زند. این انجمن در یک گزارش خبری در تاریخ پنجم می اعلام کرد که با اجبار کردن شرکت‌های هواپیمایی به خالی گذاشتن صندلی وسط مخالف است.

هِنری هارتوِلدِت تحلیلگر شرکت‌های هواپیمایی از گروه تحقیقات جَوّی می‌گوید: «IATA در اصل باور دارد که سلامت مالی شرکت‌های هواپیمایی از سلامت کارکنان یا  مشتریانشان بااهمیت‌تر است. همچنین در این گزارش خبری برآورد شده است که اگر قرار باشد شرکت‌های هواپیمایی صندلی‌های میانی را خالی بگذارند قیمت بلیت پروازها بالا خواهد رفت. ولی اگر تقاضا پایین بماند و شرکت‌ها برای به دست آوردن شمار محدود مسافران مجبور به رقابت شوند، احتمالاً برای جذب بیشترین تعداد مشتری قیمت‌هایشان را پایین خواهند آورد».

هارتِوِلدِت می‌گوید برای بازگرداندن دوباره تقاضاها لازم است ابتدا حس ایمنی را به مسافران بدهیم: «نخستین احساساتی که هنگام برنامه‌ریزی برای سفر در دل مسافران ایجاد می‌شود حس ترس و اعتماد است و اگر کسی احساس کند یک شرکت هواپیمایی به میزان کافی برای سلامت او ارزش قائل نیست، به سراغ شرکت دیگری می‌رود که سلامتی او برایش مهم باشد».

ماسک، محافظت صورت، کنترل دمای بدن، فاصله اجتماعی –  به نظر می‌رسد که آینده سفرهای هوایی با گذشته‌اش تفاوت چشمگیری داشته باشد. ریچارد کوئِست از خبرگزاری سی‌اِن‌اِن به این موضوع می‌پردازد که شرکت‌های هواپیمایی بین‌المللی چه تغییراتی را در سفرهایشان ایجاد خواهند کرد تا مسافران را هنگام بحران کرونا ایمن نگاه‌دارند.

قیمت نفت رو به کاهش است. آیا این امر قیمت بلیت هواپیماها را نیز کاهش می‌دهد؟

نفت خام پس از ترکیب و تصفیه به سوخت مورداستفاده برای به حرکت درآوردن حمل‌ونقل هوایی تبدیل می‌شود. شرکت‌های هواپیمایی اضافه بهایی را برای تأمین هزینه سوخت تحت عنوان مزد «YQ» روی قیمت نهایی بلیت‌هایشان می‌افزایند تا نوسان قیمت سوخت را جبران کنند. اواخر ماه آوریل، قیمت هر بشکه نفت خام به‌شدت پایین آمد.

اگر بلیت استاندارد دوطرفه کلاس اکونومی هواپیمایی بریتیش اِیروِیز British Airways برای پرواز بین دو شهر لندن و ژوهانسونبورگ در آگوست 2020 را در نظر بگیریم، اضافه بهای سوخت YQ آن برابر با 189 پوند از کل مبلغ 610 پوندی قیمت بلیت است (قیمت کل بلیت برابر با 737 دلار آمریکا است که 229 دلار آن اضافه بهاست). آیا هواپیمایی بِریتیش به دنبال آن خواهد بود تا از قیمت نهایی بلیت برای مسافران با توجه به کاهش قیمت سوخت و با حذف یا پایین آوردن اضافه بهای مربوطه بکاهد؟ کاش همه‌چیز به همین سادگی بود.

مانوئِل ساهِت می‌گوید: «سوخت پیشران معمولاً 20 تا 25 درصد هزینه‌های عملیاتی یک شرکت را تشکیل می‌دهد». او که مدیرکل سازمان امور تجاری مسافران و مدیر اجرایی سابق یک شرکت هواپیمایی است و تجربیاتی نیز در زمینه پخش بین‌المللی نفت دارد، بر آن است که اگر قیمت نفت خام و سوخت پیشران روند کاهشی خود را حفظ کند، شرکت‌های هواپیمایی احتمالاً در آینده از این قیمت‌های پایین سود خواهند برد، ولی این موضوع به این زودی‌ها روی هزینه‌های آن‌ها اثری نخواهد گذاشت.

طبق گفته ساهت: «شمار فراوانی از شرکت‌های هواپیمایی از ابزار ریسک زدایی سوخت  برای به حداقل رساندن ریسک نوسان قیمت سوخت استفاده کرده و بدین ترتیب مقداری بنزین را با قیمت مشخصی از پیش خریداری می‌کنند. شرکت‌های هواپیمایی اکنون دارند این استراتژی‌هایشان را با وضعیت فعلی تطبیق می‌دهند تا موقعیت جریان نقدینگی‌شان را با ساده‌سازی هزینه‌ها بهبود دهند».

به‌عبارت‌دیگر، حتی اگر نفت ارزان باشد، بازهم برای تبدیل به سوخت پیشران می‌بایست پالایش شود که هزینه این فرایند بخشی از قیمت بلیت‌ها را شامل می‌شود و خرج کردن پول برای خرید سوخت آینده در حال حاضر جز اولویت‌های نخست هیچ شرکتی نیست. 

مقاصد گردشگری به گردشگر نیاز دارند، بنابراین آیا طرح‌های ویژه‌ای برای قیمت بلیت هواپیماها در نظر گرفته خواهد شد؟

عدم قطعیت شرایط کنونی به دل خیلی‌ها تردید می‌اندازد و حتی قیمت بسیار پایین بلیت هواپیما هم گاه نمی‌تواند پیش از پایدار شدن وضعیت سلامت و شرایط اقتصادی مقاصد گردشگری، افراد را به تهیه بلیت ترغیب کند.

کَتی کاس، وکیل اهل نیویورک و وبلاگ نویس تناسب‌اندام، معمولاً ماهی یک‌بار سفر بین‌المللی انجام می‌دهد و همواره قیمت‌های ویژه بلیت‌ها را چک می‌کند. در ماه مارس، او سفرهای برنامه‌ریزی‌شده‌اش را لغو کرد و برنامه‌های بعدی‌اش را هم به تعویق انداخت: «من بلیت‌هایم را از اواخر ژوئن به اوایل جولای به تعویق انداختم و فکر می‌کردم اوضاع تا آن زمان روبه‌راه شود، ولی الآن بلیت‌های تخفیفی چند شرکت هواپیمایی را دارم و واقعاً نمی‌خواهم بیشتر از این بلیت جمع کنم».

البته چند باری به جمع‌کردن این کوپن‌ها تحریک‌شده است. روز 29 آوریل، وب‌سایت‌های مسافرتی یک قیمت ویژه 840 دلاری را برای سفر بیزینِس کلاس دوطرفه از کانادا یا مکزیک به بالی در کشور اندونزی اعلام کردند که قیمت آن در حالت عادی بیش از چهار برابر این مبلغ است.

خانم کاس تصمیم گرفت این بلیت را تهیه نکند. او می‌گوید: «همیشه می‌خواستم از بالی بازدید کنم، ولی الآن نمی‌دانم وضعیت چگونه است. نمی‌خواهم خودم را به خطر بیندازم. همچنین نمی‌دانم اوضاع در اندونزی چطور است و بالی چه زمانی دوباره برای پذیرفتن مهمانان کاملاً آماده می‌شود».

این قبیل دلهره‌ها از بزرگ‌ترین موانعی هستند که جلوی احیای صنعت گردشگری را می‌گیرند؛ ولی مسئولین جزیره سیسیلی در ایتالیا برنامه خود را برای چیرگی بر این تردیدها اعلام کرده‌اند تا بتوانند مسافران را به بازگشت به کشورشان ترغیب کنند.

تایمزآولاندِن می‌نویسد حکومت محلی سیسیلی 50 میلیون پوند را برای پرداخت نیمی از قیمت بلیت‌ها و یک‌شب از هر سه شب اقامت بازدیدکنندگان در هتل‌ها کنار گذاشته و ورودی موزه‌ها و اماکن تاریخی را نیز رایگان کرده است. نتیجه‌اش؟ مسافرانی که تعطیلات پس از باز شدن مرزهای ایتالیا امسال می‌آیند تا از این امکانات بهره ببرند؛ که البته تاریخ بازگشایی هنوز تعیین نشده است.

شرکت هواپیمایی آسیانا اِیرلاینز Asiana Airlines رویکرد سخاوتمندانه مشابهی را پیش‌گرفته است و بلیت‌هایش را با قول «الآن بخرید، هر وقت خواستید پرواز کنید» می‌فروشد. بلیت یک پرواز از ایالات‌متحده به مقصد کره جنوبی را از هواپیمایی آسیانا بخرید تا این شرکت نه‌تنها یک‌بار، مانند همه شرکت‌های هواپیمایی دیگر، بلکه تا سه بار از جریمه تغییر تاریخ پروازتان چشم‌پوشی کند.

برترین شرکت‌های هواپیمایی جهان در سال 2020 در مراسم سالانه وُرلد اِیرپورت اِواردز اِسکایتِراکس  Skytrax World Airport Awards معرفی شدند.

شرکت‌های هواپیمایی دارند خود را با تقاضا سازگار می‌کنند؛ بنابراین آیا قیمت بلیت‌ها تغییری نخواهد کرد؟

در دل مرکز قرمز استرالیا و در فرودگاهی که معمولاً مسافران ورودی آن اشتیاق بازدید از آرایش سنگی اولورو را دارند، آسفالت‌ها به موزه‌ی حمل‌ونقل هوایی سنگاپور تبدیل‌شده‌اند.

شمار زیادی هواپیما به ارزش بیش از 5 میلیارد دلار در فرودگاه آلیس اِسپِرینز پارک شده‌اند: از مدل سنگاپور A380 و 777 گرفته تا اِسکوت 787 Scoot 787 و سیلک اِیر 737 SilkAir737. این برای هواپیماها به معنای «خداحافظی» نیست، ولی شاید یک «دیدار تا بعد» باشد، زیرا محیط خشک صحرای استرالیا آن‌ها را برای خدمت‌رسانی در آینده آماده نگه می‌دارد. ولی بحران کرونا بسیاری از دیگر هواپیماها را به خوابی عمیق فرومی‌برد.

شرکت هواپیمایی ویرجین آتلانتیک ناوگان 747 و A340-600 اش را با سرعت بیشتری بازنشسته کرده است و حتی یکی از پایگاه‌های خود در لندن-گاتویک را بسته است. شرکت کی‌اِل‌اِم KLM پیش از موعد مقرر با 747 های خود خداحافظی خواهد کرد و هواپیمایی اِمِریکَن اِیلاینز American Airlines نیز در ماه آوریل ناوگان 757، 767، E190 و A330-300 خود را از کار انداخت (گرچه برخی از AA 767 هایش هنوز به‌عنوان هواپیمای باربری موقت پرواز می‌کنند).

با ازکارافتادن هواپیماها، خدمه پرواز نیز بیکار می‌مانند. برایان کوئیگلی معاون ارشد عملیات‌های پرواز در شرکت یونایتِد اِیرلاینز United Airlines در یادداشتی خطاب به خلبانان  شرکت اعلام می‌کند که در حال حاضر تعداد خلبان‌های یونایتد از تعداد مسافرانش بیشتر شده است. او می‌گوید: «ما به‌طور میانگین فقط حدود 10000 مسافر را در روز جابجا می‌کنیم... خلبان‌های هرروز تعدادشان از کل مسافران آن روز بیشتر بوده است».

در ادامه این یادداشت آمده است که موقعیت شغلی 4457 نفر از 12250 خلبان هواپیمایی یونایتد United تا 30 ام ژوئن حذف خواهد شد.

البته این مورد را به‌هیچ‌وجه نمی‌توان بدترین مورد از بیکار شدن کارکنان خطوط هوایی دانست؛ برخی شرکت‌ها هفته‌هاست که دارند از تعداد کارکنانشان می‌کاهند.

شرکت‌ها در حال حاضر بدون هیچ قیدوبند و قطعیتی خود را با تقاضا هماهنگ می‌کنند. این چابکی ویژگی مهمی است که به آن‌ها کمک می‌کند تا قیمت بلیت‌ها را مانند آنچه پیش از بحران کرونا مردم  به آن عادت داشتند قابل پرداخت یا «عادی» نگه دارند.

بالاخره، سفرهای هوایی چه قیمتی خواهند داشت؟

بحران کووید 19 به پایان خواهد رسید و نادیا بوزید یک بلیت هواپیمای یک‌طرفه را به مقصد کانکون برای تمام کردن دیوارنمایش خواهد خرید. قیمت این بلیت ممکن است 70 دلار باشد، ولی احتمالش هست که 200 یا 350 دلار هم بشود. قیمت بلیت‌ها همچنان با توجه به میزان عرضه و تقاضا نوسان خواهد داشت، ولی احتمال احیای گردشگری هست و نیاز به پرداخت پول برای حفظ فاصله اجتماعی نیز(دست‌کم به‌طور موقت) اکنون احساس می‌شود؛ چراکه گاه به شرکت‌ها برای پایین آوردن یا بالا بردن قیمت‌ها فشار می‌آورند.

در آخر، این‌که چه قیمت‌هایی برای بلیت خوب هستند و چه قیمت‌هایی خوب نیستند و چه زمانی باید بلیت خرید، همچنان به دیدگاه و نظر شما و تصمیم مدیران با توجه به رفتار مسافران بستگی دارد.

منبع: cnn.com