معبد آکشاردام ( آکشاردهام ) در دهلی معبدی هندویی است که بسیاری از سنت های مردم هند، فرهنگ آیین هندو، روحانیت و معماری هندی را به نمایش می گذارد. این معبد توسط ماهاراج پراموخ سووآمی بنا شد که 3000 نفر از پیروانش به همراهی 7000 صنعتگر توانستند ساخت آن را به اتمام برسانند. معبد آکشاردام که حدود 70% از توریست های دهلی را به خود جذب می کند، بطور رسمی در 6 نوامبر سال 2005 افتتاح شد. این معبد در حاشیه ی رود یامونا و مجاورت دهکده ی مسابقات کشورهای مشترک المنافع سال 2010 واقع شده است. ساختمان اصلی مستقر در وسط معبد بر اساس علم جهت یابی و معماری هندی ساخته شده که تماما از جنس سنگ است. این معبد همچنین نمایشگاه هایی از زندگی مردم سووآمینارایان و تاریخ هندوستان، یک فواره ی موزیکال و باغات بسیار وسیعی دارد.

طرح ساختمان

طرح و نقشه ی این ساختمان از سال 1968 بخشی از رویای ماهاراج یوگیجی بوده است که می خواست معبدی عظیم در حاشیه ی رود یامونا بسازد و به تعدادی از خانواده های جان نثار سووآمینارایان که در آن زمان در دهلی زندگی می کردند تقدیم کند. چندین بار تلاش کردند این معبد را بنا کنند اما موفقیت آمیز نبود و سرانجام ماهاراج در سال 1971 جان سپرد.

در سال 1982 ماهاراج پراموخ سووآمی که جانشین ماهاراج یوگیجی بود، سعی کرد به این رویا جامه ی عمل بپوشاند و برای این کار از مریدان سازمان سووآمی نیز کمک خواست. درخواست این طرح به سازمان رشد و توسعه ی دهلی (DDA) داده شد و مناطق مختلفی برای انجام طرح نیز پیشنهاد شد مانند قاضی آباد، گورگان و فریدآباد. اما تاکید ماهاراج بر این بود که مطابق رویای ماهاراج یوگیجی، باید این معبد در حاشیه ی رود یامونا ساخته شود.

در آوریل سال 2000 و پس از 18 سال، بالاخره این سازمان حدود 240 هزار متر مربع و دولت مطلقه ی پرادش (Pradesh) حدود 120 هزار متر مربع زمین برای این پروژه اختصاص دادند. به محض اینکه این زمین دریافت شد، ماهاراج سووآمی برای موفقیت در پروژه مراسم Puja را اجرا نمود. بنای ساختمان در 8 نوامبر 2000 شروع شد و در 6 نوامبر سال 2005 بطور رسمی آغاز به کار کرد. بنابراین بنای این معبد باشکوه در مدت 2 روز کمتر از 5 سال تکمیل شد.

گروهی متشکل از 8 راهب مامور نظارت بر پروژه ی معبد آکشاردام بودند که اکثر آنها در طی کار بر روی پروژه ای در معبد گوجرات تجربه ی کافی کسب کرده بودند. همچنین در طی انجام پروژه از ماهاراج سووآمی نیز مشاوره و راهنمایی های بسیاری دریافت شد.

در حدود سال های 1997 و 1998 بود که درخواست شد تا بر روی سنگ بنای معبد حجاری صورت بگیرد. هرچند در آن زمان این نظر با مخالفت ماهاراج مواجه شد زیرا او عقیده داشت ساخت ساختمان باید دقیقا پس از بدست آوردن زمین آغاز شود. اولین عملیات در این منطقه بر روی فونداسیون انجام شد اما خاک نرم اطراف رود برای ساخت چنین بنای عظیمی مناسب نبود و باید فونداسیون بسیار قدرتمندی اعمال می شد. برای ساخت چنین فونداسیونی، حدود 4.6 متر شن و ماسه با میله گرد ترکیب و 1.5 متر بتن بر روی آن ریختند. 5 میلیون آجر پخته شده نیز ارتفاع ساختمان را 6.6 متر بالا برد و با مقداری بتن دیگر پوشانده شد و زمین زیر بنای اصلی معبد بدین ترتیب تکمیل شد.

در دوم جولای 2001 اولین سنگ بنای این معبد نهاده شد. اعضای آن تیم 8 نفره نیز مهندسین خبره ای در معماری هندی و حکاکی های مذهبی بودند که نه تنها بر بنای سنگی نظارت می کردند بلکه بر روی معماری بناهای هندی در بین قرن های 8 تا 12 میلادی نیز تحقیق می کردند. این تحقیقات در مناطق مختلفی مانند Angkor Wat، Jodhpur، Jagannath، Konark و سایر معابد هندوستان جنوبی صورت می پذیرفت.

7000 هزار استادکار به همراه 3000 داوطلب بر روی بنای معبد آکشاردام کار کردند و بیش از 6000 تن سنگ رس از راجاستان به این معبد فرستاده شد. در بین استادکاران، تعدادی کشاورز و 15 هزار زن محلی نیز دیده می شد که از قحطی رنج می بردند و به واسطه ی انجام این کار توانستند درآمد مناسبی کسب کنند. اولین برش های سنگ معبد توسط ماشین انجام شد اما حجاری و تزئینات بعدی همگی با دست صورت گرفت. هر شب حدود 100 کامیون مصالح به این معبد وارد می شد و 4 هزار کارگر و داوطلب بر روی بنای ساختمان کار می کردند.

مراسم افتتاحیه

معبد آکشاردام در 6 نوامبر 2005 توسط ماهاراج پراموخ سووآمی افتتاح شد و در حضور 25 هزار نفر مهمان، توسط رئیس جمهور هندوستان دکتر عبدالکلام، و نخست وزیر هند مانموهان سینگ و رهبر اپوزیسیون پارلمان هند، لال کریشنا عدوانی به به زیبایی به ملت هندوستان تقدیم شد. پس از بازدید از بنای وسط ساختمان، رئیس جمهور کلام سخنرانی ای در مورد جایگاه آکشاردام در جامعه ایراد نمود و در پایان گفت:

ماهاراج پراموخ سووآمی هزاران نفر از مردم سراسر هندوستان و جهان را به جنب و جوش و شعف آورد و گروهی از بهترین مهندسین را برای ساخت بنایی فرهنگی و زیبا جمع کرد. این معبد مکانی برای یادگیری، کسب تجربه و تذهیب می باشد که هنر سنتی را با معماری جدید، فرهنگ هند را با تمدن، ارزش های قدیمی را با دانش و مدرن ترین تکنولوژی روز درهم آمیخته است. لایه های پیچیده و درهم تنیده ی این بنا نشان دهنده ی قدرت عقل، قدرت اراده، روح والا، محبت صرف، اتحاد مهارت های علمی، رنگ های متنوع فرهنگ های مختلف و قدرت مطلقه ی دانش می باشد. در حقیقت، معبد آکشاردام بنایی زنده با تصاویری پویاست.

آکشاردام در سحرگاه قرن 21 با وفاداری و ایثار 1 میلیون داوطلب بپا خاست. اتفاقی که امروز در آکشاردام صورت پذیرفته مرا به وجد آورده و به من اطمینان داده که ما می توانیم با کمک میلیون ها مغز متفکری مانند شما به کشوری پیشرفته تر تا قبل از سال 2020 دست یابیم.

نخست وزیر سینگ نیز با آرزوی پیشرفت عمیق تر مذهب، از معماری باشکوه معبد تجلیل نمود. او معتقد بود که در آینده این بنا یکی از ساختمان های مهم هندوستان خواهد شد و آقای عدوانی از آن به عنوان "بینظیرترین بنای جهان" یاد نمود. سخنرانی آن شب با سخنان ماهاراج سووآمی به اتمام رسید که گفتند: "امیدوارم در این آکشاردام همه بتوانند راه زندگی خود را بیابند و زندگانی آنها روحانی و الهی شود. درخواست من از خدا این است."