کاخ اردشیر بابکان (پاپکان) بازماندهی پادشاهان ساسانی است که به دست اردشیر بابکان بنیانگذار سلسلهی ساسانی در قرن سوم میلادی ساخته شد. کاخ اردشیر در سه کیلومتری شهرستان فیروزآباد استان فارس قرار دارد.
این کاخ مهم ترین اثر تاریخی فیروزآباد است که با مصالح لاشه سنگ و ملات گچ ساخته شده است. در تزیینات این کاخ از گچبریهای بسیار زیبا و رنگی استفاده شده است. اردشیر بابکان این کاخ را نزدیک مدخل تنگاب در کنار چشمه ای بزرگ احداث کرد که نخستین بنای طاق دار ساسانی محسوب میشود.
کاخ دارای تالارهای تو در تو است و با گذشت سالها هنوز گچبریهای بالای دیوارهای درونی آسیب ندیدهاند و سالم باقی ماندهاند. در سمت شرقی چهار ساختمان گنبدی شکل سترگ قرار دارد که این گنبدها به وسیله ی فیل پوش بالا رفته که به مانند قلعهی دختر (قلعه اردشیر) است.
قسمتی از نوک سقف گنبدها با دایرهای به قطر یک متر باز است. در ضلع شمالی بیرون از دیوار کاخ نیز چشمهای از دل خاک میجوشد و استخری طبیعی جلوی این چشمه ایجاد شده است. نهری از کنار دیوار شرقی کاخ گذر میکند که باعث آبادانی شهر گور (فیروزآباد) و کاخ ساسانی بودهاست. کمی بالاتر از کاخ، آتشدانی برای برگزاری آیینهای دینی دیده میشود. وجود چهار عنصر طبیعی آب، باد، خاک و آتش برجستگی ویژهای را به این منطقه بخشیدهاست.
عدهای بر این باورند که این بنا، کاخ نبوده بلکه آتشکده بوده است. دلیل باور آنها، اعتقادات مهرپرستی است که هر بنای مهمی که در کنار آب ساخته میشد، در واقع محلی برای پرستش الهه آناهیتا و همینطور مهر بوده است
بازدید از کاخ فیروزآباد تمامی ایام سال امکانپذیر است. اما به دلیل گرمای بیش از حد هوا در اواسط تابستان، بازدید از آن در این زمان پیشنهاد نمیشود. ساعت بازدید همه روزه از ساعت هشت صبح الی شش بعد از ظهر است.
آدرس: جاده شیراز به فیروز آباد، بعد از قلعه دختر فیروز آباد
منبع: ویکی پدیا، انجمن معماران ایران، میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان فارس