لرستان محیط زیست بکر و دست نخورده‌ای دارد، آبشارها، رودخانه‌ها و مناطق کوهستانی‌اش همه و همه جذابیت‌های خاص خودشان را دارند. اما در میان این همه زیبایی، تنگه شیرز و دره خزینه چشم و چراغ طبیعت این منطقه هستند. شیرز در اصل دره‌ای است به طول 5 کیلومتر که از روستای گُدار گَه تا کنار رودخانه سیمره ادامه دارد. رودخانه سیمره خط مرزی استان لرستان و ایلام است و برای رفتن به دره باید به تلاقی سه استان کرمانشاه، ایلام و لرستان بروید. 55 کیلومتر مانده به کوهدشت لرستان، در بخش زردلان، وارد جاده اولاد قباد شده و به تنگه می‌رسید.
دو کیلومتر انتهایی مسیر یک جاده خاکی است و با عبور از دیواره سنگی بلند مسیر پیاده‌روی به سوی تنگه شروع میشود. همین دسترسی آسان و هوای خوبش است که افراد زیادی برای دیدنش به اینجا می‌آیند. شیرز ساخته دست طبیعت است و تنها بخشی که توسط انسان در نزدیکی اینجا ساخته شده ساختمان مزرعه‌‌ی پرورش ماهی است. این ساختمان نزدیک تنگه قرار گرفته و در کنارش پارکینگی برای خودروها وجود دارد. بعد از اینکه از تنگه شیرز دیدن کردید یادتان باشد بازدید از دره خزینه را از دست ندهید.
این دره در مسیر جاده پل‌دختر به اندیمشک و در نزدیکی روستایی به همین نام قرار دارد. برای رفتن به این منطقه باید به سمت شهرستان پل‌دختر بروید و وارد جاده اندیمشک بشوید. بعد از گذشتن از روستا، در مسیر کارگاه سدسازی کرخه به این منطقه می‌رسید. شکل طبیعی صخره‌ها و دیواره‌های پلکانی این تنگه طی هزاران سال به وجود آمده‌اند. سنگ‌های رسوبی اینجا در برخورد با آب باران، باد و سایر نزولات جوی تبدیل به اشکال جالب و منحصر به فردی شده که حتی پای گردشگران خارجی را هم به اینجا کشانده است.
این تنگه از روستای گدار گَه شروع میشود. اینجا کوتاه‌ترین ارتفاع دیواره‌های تنگه را دارد: 10 متر. اما هر چقدر جلوتر می‌رویم ارتفاع دیوارها هم بیشتر میشود تا جایی که در انتهای دره و در پناهگاه هفت رِک این ارتفاع به 150 تا 200 متر می‌رسد. دیواره‌های آهکی چین خورده‌ی این تنگه در اثر بارندگی دچار فرسایش شده و رگه‌هایی از رنگ سیاه به خود گرفته‌اند. در بعضی جاها این دیوارها و صخره‌ها آنقدر به هم نزدیک می‌شوند که حتی نمی‌توانید آسمان را ببینید.
یکی از لقب‌های جالب شیرز، گرند کنیون ایران است. گرند کنیون دره‌ای در ایالت آریزونای آمریکاست که رود کلرادو از میان آن می‌گذرد. البته طول این دره از تنگه شیرز خیلی بیشتر است. 446 کیلومتر طولش است و پهنای آن در برخی نقاط به 29 کیلومتر هم می‌رسد. با این حال، به خاطر ساختار زمین‌شناختی مشابه این دو دره، اعطای لقب گرند کنیون ایران به تنگه شیرز بی‌انصافی نیست. اما دره خزینه هم یکی از شگفتی‌های طبیعت ایران به شمار می‌رود که در اثر سال‌ها فرسایش به وجود آمده است. به جز نقش و نگارهایی که بر دیواره‌های این دره به چشم می‌خورند، رود کرخه هم از میان آن می‌گذرد. عبور این رود جلوه خاصی به دره بخشیده است.
منابع: سیری در ایران، دالاهو، بیابان ها و کویرهای ایران
