«به مردم محلی وعده داده‌اند "یخ مراد" را شبیه "علی‌صدر" کنند تا مُراد جیب‌شان را بدهد؛ اما غافل از آن‌که "یخ مراد" این روزها به یخچالی خراب با دَری باز شبیه شده که قندیل‌های یخی آن، یعنی تنها دلیل جذابیت گردشگری‌اش، در حال نابودی است.»
حدود 10 روز میشود که با لودر به جان غار "یخ مراد" افتاده‌اند تا راه را برای آمد و شد بیشتر گردشگران باز کنند. مردم روستا می‌گویند، پیمانکار به آن‌ها گفته می‌خواهند غار را شبیه علی‌صدر کنند، آن‌وقت به این بهانه آن‌قدر گردشگر به یخ مراد بیاید که ندانند با پول آن چه کنند.
غار یخ مراد در نزدیکی دو روستای "آزادبر "و "کهنه دِه" در منطقه گچسر و جاده چالوس و در 65 کیلومتری تهران قرار دارد. مردم محلی زمانی یخ‌های غار را در مراسم عزا و عروسی استفاده می‌کردند و بر این باور بودند که یخ‌های تیره رنگ موجود در اعماق غار، مراد زنان نابارور را می‌دهد؛ اما اکنون مردم محلی دیگر کمتر سراغ قندیل‌های "یخ مراد" می‌روند، چون تعداد قندیل‌ها در حال تحلیل است.
جواد نظام‌دوست، غارشناسی و غارنورد می‌گوید: «رفت و آمد نسبتا زیاد گردشگران تا 90 درصد از میزان یخ‌های این غار را کم کرده و قندیلی دیده نمی‌شود.»
او پیش‌بینی می‌کند، با اجرای این طرح توسط اداره میراث فرهنگی و گردشگری البرز برای تبدیل یخ مراد به غار گردشگری، تشکیل قندیل‌های یخی به طور کامل متوقف شود و همان جاذبه‌ای که مسوولان گردشگری در پی تبدیل آن به محصولی گیرا برای گردشگران هستند، از بین برود.
این غارنورد به دنبال بازدیدی که جمعه - 16 مردادماه - از یخ مراد داشت، آخرین وضعیت آن را برای خبرنگار ایسنا این‌طور شرح داد: «در این غار که تنها جاذبه‌اش تشکیل قندیل‌های یخی فقط در سه ماه از کل سال (بهمن، اسفند و فروردین) است، متاسفانه اخیرا به علت نبود کنترل صحیح ورود و خروج بازدیدکنندگان و به دنبال آن تغییراتی در برخی مسیرها و بازکردن چند راه فرعی، همان مقدار اندک یخ دیگر تشکیل نمی‌شود.»
او به پروژه‌ی تبدیل غار یخ مراد به مقصدی برای جذب گردشگران انبوه اشاره می‌کند و می‌گوید: «چرا و چگونه این غار بدون هیچ گونه تحقیق و پژوهشی هدف اداره میراث فرهنگی و گردشگری البرز قرار گرفته است؟ و چرا حتی به سوابق این کار که چند سال پیش توسط همین اداره به مبلغ 550 میلیون ریال هزینه شد و طرح آن بایکوت ماند! مراجعه نشده و دوباره با تغییر مدیریت این اداره، پرونده بایگانی شده در دست اقدام قرار گرفته است، آن هم بدون این‌که نظرات کارشناسی تیم انجمن غار و غارشناسی ایران که سال‌هاست روی غار یخ مراد فعالیت اکتشافی و تحقیقی می‌کند، گرفته شود؟»
پیش‌روی لودر تا 10 متری غار
رییس پیشین هیأت مدیره انجمن غار و غارشناسی ایران ادامه می‌دهد: «در دو جلسه به دعوت معاون فرماندار محترم کرج همراه و همگام با دبیر کارگروه غارشناسی البرز دلایل عدم وجود ظرفیت لازم گردشگری دراز مدت برای غار یخ مراد مطرح شده و ظاهرا قرار بود زمان لازم برای ارایه تحقیقات انجام شده داده شود، اما با خبر شدیم 10 روز است که پیمانکاری با لودر و ادوات راه‌سازی به جان این غار منحصربفرد افتاده است!»
نظام‌دوست اضافه می‌کند: عملیات راه‌سازی برای دسترسی آسان به غار یخ‌مراد در مسیری به طول 500 متر در حال انجام است و لودر تا 10 متری دهنه ورودی غار پیش رفته است.
او می‌گوید: «جای تاسف این‌که دستگاه راه‌سازی بی‌اطلاع و بی‌محابا از این‌که یک شعبه از این غار تا قسمت‌هایی از جاده نیز ادامه دارد، لودر را تا 10 متری دهانه‌ی غار پیش رانده و به خاک‌برداری و تسطیح جاده اقدام کرده است، در حالیکه هر آن امکان ریزش فضای خالی زیر آن می‌رود.»
این غارشناس با بیان این‌که عملیات توسعه گردشگری در غار یخ مراد بدون توجه به نقشه‌های تهیه شده و مطالعات صورت گرفته در حال انجام است، اظهار می‌کند: «تاکنون دو مقاله از این غار و سازند خاص آن تهیه شده و یک پایان‌نامه کارشناسی ارشد درباره‌ی ساختار این غار در حال تهیه است. کارشناس ارشد زمین‌شناسی عضو انجمن درباره‌ی نوع این غار عنوان کرده که این غار از انواع غارهای تکتونیکی است و با سازه ناپایدار و روی گسلی عظیم تشکیل شده و هر گونه جابجایی سنگ‌های مدخل ورودی، ریزش قسمت اعظمی از غار را حتمی می‌کند.»
این مربی غارنوردی متذکر میشود: در این غار خبری از تشکیلات زیبای آهکی نیست و طول نقشه‌برداری از این غار 420 متر بوده و دارای چاهک‌هایی به عمق 10 تا 20 متری و معبری مملو از خرسنگ‌های روی هم ریخته شده است. تنگی معابر و قرارگیری این غار در ارتفاع باعث تشکیل قندیل‌های یخی فقط در سه ماه بهمن، اسفند و فروردین‌ماه میشود و هر گونه جابجایی و بازکردن معبرهای داخلی و استفاده از نورهای مصنوعی و حضور بازدیدکننده زیاد تنها دلیل قابل گردشگری شدن آن، یعنی یخ‌ها را از بین می‌برد، کما این‌که در چند سال گذشته با همین رفت و آمد نسبتا زیاد تا 90 درصد از میزان یخ‌ها کاسته شده و قندیلی دیده نمی‌شود.»
او ادامه می‌دهد: «دبیر کارگروه غارشناسی و رییس محیط زیست البرز قول داده دستور توقف عملیات توسعه گردشگری در غار یخ مراد را از استانداری بگیرد و همچنین نامه‌ای برای خانم دکتر ابتکار (رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست) نوشته و درخواست کرده است، حریم غارها را مشخص و اعلام کند.»
نظام‌دوست می‌گوید: «در استاندارد جهانی حریم غارها دو کیلومتر تعیین شده، اما با توجه به روند اجرای این پروژه که بدون مطالعه صورت گرفته، هیچ بعید نیست بعد از جاده در حریم یخ مراد سرویس بهداشتی احداث کنند و فاضلاب آن به به آب‌های زیرزمینی نفوذ کند و از آن طریق وارد آب مصرفی مردم روستا شود.»
او معتقد است: «یخ مراد به خاطر تردد زیاد بازدیدکنندگان و ایجاد مسیرهای دسترسی جدید و مدخل‌های گنج‌یابی به یخچالی خراب با دری باز تبدیل شده که اگر شبیه علی صدر هم شود دیگر در آن قندیلی تشکیل نخواهد شد. اگر می‌خواهند یخ مراد گردشگری شود، باید با مطالعه و از راه‌اش اقدام کنند.»
کوتاه و کم شدن قندیل‌ها
احداث جاده منتهی به یخ مراد
منبع : ایسنا
