محمد جواد ظریف قرار است عصر امروز(یکشنبه) عازم سه کشور آسیای مرکزی و قفقاز از جمله ترکمنستان، قرقیزستان و گرجستان شود. در همین ارتباط سفیر کشورمان در تفلیس با اشاره به افزایش تعاملات تهران و تفلیس از سفرهای متقابل گیورگی کویریکاشویلی، نخستوزیر گرجستان و محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان نیزخبر داد.
این دیپلمات با سابقه کشورمان که بیش از سه دهه فعالیت دیپلماتیک را در کارنامه کاری خود دارد، چند ماهی است که اداره امور سفارت ایران در تفلیس را به عهده گرفته است.
وی ضمن مهم دانستن افزایش حجم تعاملات دو کشور سطح فعلی روابط اقتصادی ایران و گرجستان را حدود 130 میلیون دلار دانست و گفت که از این میان سهم واردات ایران 50میلیون دلار بوده و گرجستان هم در زمینه مواد پتروشیمی ، گاز و فرآورده های نفتی 80میلیون دلار از کشورمان واردات داشته است.
سید جواد قوام شهیدی سفیر کشورمان در تفلیس در گفتوگو با ایسنا، مهمترین تحولات در روابط تهران و تفلیس را شرایط حاکم بر منطقه قفقاز و به خصوص محیط پیرامونمان دانست و افزود: تحولات منطقه تغییراتی را به دنبال داشته است که در نهایت اهمیت ویژهای به مناسبات ما با گرجستان بخشیده است و این اهمیت به واسطه مشترکات تاریخی با بخش قفقاز جنوبی دو چندان میشود.
وی ادامه داد: فرصتهایی که در روابط ما با کشورهای قفقاز جنوبی به خصوص در حوزه حمل ونقل کریدور شمال – جنوب ، انرژی و تبادل برق بین ایران، آذربایجان، ارمنستان و گرجستان و جود دارد می تواند مناسبات نزدیک تری بین این کشورها را رقم بزند.
این دیپلمات کشورمان در پاسخ به این سئوال که تعاملات تهران و تفلیس در چه سطحی بوده و دورنمای همکاری های دو کشور به چه صورت است؟ گفت: لغو ویزای گرجستان با ایران که از اول جولای ۲۰۱۳ به حالت تعلیق درآمده بود مجددا بعد از توافق برجام در ۱۵ فوریه (۲۶ بهمن سال ۹۴) به صورت کامل اجرایی شد. همچنین تحولات منطقه و تغییراتی که در کشورهای همسایه رخ داده زمینه استقبال بیشتر گردشگران ایرانی برای سفر به گرجستان را فراهم کرده است.
قوام شهیدی که پیش از این دبیر کلی شورای عالی امور ایرانیان خارج از کشور را در پرونده کاری خود داشته است، با اشاره به استقبال هموطنانمان از سفر به گرجستان خاطرنشان کرد: در این زمینه با تحولی اساسی روبرو هستیم؛ چراکه حجم و تعداد گردشگران ایرانی به یکباره افزایش چشمگیری داشته است که خود برنامه ریزی دقیق و ساختاری را از مبدا و در مقصد برای اعزام این تعداد گردشگر میطلبد.
افزایش 438 درصدی سفر گردشگران ایرانی به گرجستان
وی با بیان اینکه برای بهبود شرایط گردشگری، سفر گردشگران دو کشور به ایران و گرجستان باید با تفاهمهایی همراه شود، افزود: این امر به ویژه با افزایش 438 درصدی سفر گردشگران ایرانی به گرجستان که آمار آن از سوی سازمان های گردشگری این کشور اعلام شده است بیش از پیش ضروری خواهد بود.
سفیر کشورمان در تفلیس در پاسخ به این سوال که آیا گردشگران گرجی هم به همین میزان برای سفر به ایران تمایل نشان می دهند؟ خاطرنشان کرد: ایران کشوری هشتاد میلیونی است و گرجستان تنها 5/3 میلیون نفر جمعیت دارد، بنابراین طبیعی است که ما در عرصه مبادلات گردشگر شرایط برابری نداشته باشیم. در هر صورت رویکردی که امروز گردشگران ما نسبت به گرجستان پیدا کرده اند به گسترش روابط تهران_تفلیس ضریب و وسعت بیشتری میبخشد.
وی ادامه داد: هرچند با توجه به جمعیت گرجستان نمی توانیم انتظار داشته باشیم به همان میزانی که ایرانی ها به گرجستان سفر می کنند اتباع این کشور هم به ایران بیایند، اما به واسطه همین سفرها آشنایی بیشتری بین شهروندان دو کشور ایجاد می شود که این امر می تواند فرصت های خوبی را برای توسعه روابط ما فراهم کند و به همین دلیل باید برای تحکیم و احیاء پیوندهای تاریخی و نزدیکی دو کشور از تمام ظرفیت های خود برای گسترش مناسبات تهران و تفلیس استفاده کنیم.
قوام شهیدی همچنین عوامل موثر در استقبال گردشگران ایرانی از سفر به گرجستان در مدتی کوتاه را ، تحولات در حوزه پیرامون منطقه و ناامنیهای به وجود آمده در برخی کشورهای همسایه دانست و گفت: این عوامل رویکرد و نگاه گردشگران را به نوعی تغییر داده و آنها را بر آن داشته است که به مقاصد جدیدی برای سفر روی بیاورند.
وی در پاسخ به این سئوال که آیا تفلیس آمادگی پذیرایی از این جمعیت گردشگران ایرانی را دارد؟ افزود: با وجود اینکه تعداد مسافران ایرانی نسبت به کل گردشگران این کشور خیلی زیاد نیست؛ اما ضعفهای ساختاری و محدودیت ظرفیت هایی وجود دارد که ممکن است گردشگران ما را با مشکلاتی مواجه کند.
موضوع دیگری که با سفیر کشورمان در تفلیس مطرح شد وجود برخی مسائل پیش آمده برای تعدادی از مسافران و اتباع ایرانی در سفر به گرجستان در مبادی ورودی و برنامه هایی که برای جلوگیری از تکرار آن اندیشیده شده ، بود که او در جواب گفت: ما با مشکلاتی روبرو هستیم که بخشی از آن به مبادی ورودی برمیگردد و بخش دیگر هم مربوط به تورهای ایرانی است.
قوام شهیدی در ادامه و در رابطه با اینکه سفارت کشورمان در تفلیس چه برنامههایی برای رفع اینگونه مسائل دارد و چه توصیهای به مسافران کشورمان میکنید؟ تاکید کرد :به منظور تسهیل امور گردشگران ایرانی و جلوگیری از تبعات و حاشیههای مربوط به سفر برخی گروههای خلافکار که احیانا می توانند از شرایط به وجود سوء استفاده کنند ، با مسئولین مختلف گرجی رایزنی های لازم انجام شده و تلاش شده تا قبل از برخورد با تخلفات به پیشگیری پرداخته شود.
برای تسهیل و ساماندهی امور گردشگران هم تلاش می شود با استفاده از مناسبات دولتی ترتیبات مطلوبی برای تحکیم پیوندهای عمیق تاریخی و حفظ مشترکات ایجاد شود و گسترش بسترهای گردشگری در گرجستان با مشارکت و برای هر ذائقه ایرانی طراحی شود .
"گفته می شود به دلیل نداشتن قرارداد انتقال محکومین به حبس و استرداد مجرمین میان دو تهران و تفلیس، در صورتی که فردی به هر عنوان توسط مقامات قضایی گرجستان به زندان محکوم شود، باید دوران محکومیت خود را در زندان های این کشور سپری کند و در حال حاضر امکان انتقال و استرداد وجود ندارد و شرایط زندان های گرجستان هم به هیچ وجه مساعد نیست."
جرایم مربوط به موادمخد در گرجستان مجازات سنگینی دارد
این دیپلمات کشورمان در این ارتباط گفت : قوانین گرجستان در رابطه با تخلفات به خصوص مواد مخدر، جعل و سرقت بسیار سخت گیرانه ، محکم و شدید است. چنین قوانینی این پیام را به گردشگران می رساند که دست به ریسک نزنند. قاعدتاً اکثر گردشگران ما افراد منضبطی هستند و اگر مورد خاصی پیش آمده و تخلفاتی انجام می شود استثنا بوده و این افراد باید بدانند تخلف در گرجستان مجازات سنگینی دارد.
وی با تاکید براینکه در سفر به گرجستان حتی به همراه داشتن برخی داروییهایی که مصارف پزشکی داشته باشند هم می تواند منع قانونی داشته و موجب محکومیت شود ، افزود: از آنجایی که میتوان از برخی قرصها مواد مخدر تولید کرد ورود آنها به گرجستان مواد مخدر تلقی شده و طبیعتاً برخورد شدیدی با آن می شود. بنابراین از هموطنان خود میخواهم از همراه داشتن قرصهایی که حاوی کدئین و مواد مخدر است به گرجستان خودداری کنند. لیست این داروهای ممنوعه بر روی سایت سفارت منعکس شده است.
قوام شهیدی در پاسخ به این سئوال که نوروز امسال ارمنستان تدابیر ویژهای را برای سفرگردشگران نوروزی کشورمان اتخاذ کرده بود آیا به مرور گرجستان هم استقبال بیشتری از مسافران ایرانی خواهد داشت؟ خاطرنشان کرد: در تجارت بحث بازاریابی و توجه بیشتر به خواست مشتری همواره مورد نظر تجار بوده و با توجه به اینکه گردشگری نوعی تجارت محسوب می شود طبیعتا میزبان گردشگران به نیاز ها و خواسته های آنها توجه کرده و ذائقه مسافران را مدنظر قرار خواهد داد.
سفیرکشورمان گفت: در گرجستان شاهد افزایش مراکز مورد علاقه مسلمانان به ویژه مراکز تهیه غذای حلال و بازسازی و احیاء مساجد این کشورهستیم. البته به این دلیل که سفرهای کمی به گرجستان با وسایل شخصی انجام می شود در جاده های این کشور هنوز تدابیر لازم مانند نصب علائم راهنمایی و رانندگی به زبان های دیگر اندیشیده نشده است، ولی در آینده در رابطه با آن هم اقدام خواهد شد و به طورکلی زمانی که متقاضیان و گردشگران که سرمایه وارد گرجستان می کنند زیاد شوند قطعا مطابق با خواست آنها تغییرات اعمال خواهد شد.
وی در رابطه با اینکه اگر مسافران و گردشگران ایرانی در سفر به گرجستان با مسائلی از قبیل بی نظمی در سرویسدهی تورها روبرو شدند به کجا می توانند شکایت کنند؟ گفت: ما با وجود کمبود زمان تلاش زیادی انجام دادیم و از کلیه تورهای فعال درعرصه گردشگری دعوت کرده و توصیه های لازم مبنی بر رعایت شئونات و در نظر گرفتن فرهنگ ایرانی را به آنها یادآوری کردیم، از نماینده های تورها خواستیم جایگاه و فرهنگ ایرانی را در خدمات دهی خود رعایت کنند و در مقابل آنها هم قول دادند در این زمینه وحدت رویه داشته باشند. با این حال در صورتی که تخلفی انجام شده باشد بررسی شده و قطعا برخورد جدی با تورهای خاطی انجام خواهد شد؛ البته مرجع رسیدگی به تخلفات تورها سازمان گردشگری است ؛ ولی ما هم میتوانیم به عنوان واسطه مسائل مربوط تورها را به سازمان منعکس کنیم.
این دیپلمات کشورمان در بخش دیگری از این گفت و گو درپاسخ به این پرسش که در گرجستان چه تعداد زندانی ایرانی داریم و برای بهبود شرایط آنها چه اقداماتی انجام شده است؟ خاطرنشان کرد: ما کمتر از 32 الی 33 نفر زندانی در این کشور داریم که بنابر سیاستهایی که آقای ظریف اعمال کردهاند قرار شد، نمایندگیها به تک تک زندانیها سر زده و در ایام عید با آنها دیدار کرده و به مشکلاتشان رسیدگی کنیم. در همین راستا هم ملاقات هایی با زندانیان داشته و مسائل آنها را دسته بندی و به وزیر زندانها و رؤسای زندانها منتقل کردیم.
وی با مثبت ارزیابی کردن دیدارش با کاخی کاخیشویلی وزیر امور زندانهای گرجستان افزود: ملاقات خوبی داشتیم و او قول مساعد داد که به تک تک مسائل زندانیان ایرانی رسیدگی کرده و آنها را تا حد امکان حل کند.
قوام شهیدی در جواب اینکه آیا بیشتر زندانیان ما در گرجستان به دلیل جرایم مرتبط به مواد مخدر در زندان هستند؟ گفت:بله، بیشترین جرایم ایرانیان زندانی در گرجستان اتهام حمل مواد مخدر است و در همین راستا از هموطنانمان تقاضا میکنیم در سفر به گرجستان قوانین این کشور را مورد توجه قرار بدهند و سفرشان به نوعی باشد که نه به خود آسیب برسانند نه به هویت ایرانی.
وی در ادامه با بیان اینکه طبق آمار ثبت شده حدود 4 هزار ایرانی در گرجستان زندگی می کنند، خاطرنشان کرد: البته باتوجه به اینکه آمار شهروندان منوط بر خوداظهاری و ثبت در بخش کنسولی است آمار واقعی از ایرانیان ساکن گرجستان وجود ندارد.
گفتوگو از خبرنگار ایسنا: آزاده تهرانی