قدیمی ترین شهرهای دنیا قدمتی به بلندای تاریخ دارند و هرکدام نیز تأثیرات عمیقی بر شکل‌گیری سایر جوامع دنیا داشته‌اند. به همین دلیل در ادامه این مطلب از مجله گردشگری لست‌سکند، 10 عنوان از قدیمی‌ترین شهرهای جهان را که به شکل مستمر به‌عنوان زیستگاه بشر روی زمین استفاده می‌شده را معرفی کرده‌ایم.
آنچه در ادامه مطلب خواهید خواند
قدیمی ترین شهرهای جهان به ترتیبواراناسی (Varanasi) | هندوستانبلخ (Balkh) | افغانستانکرکوک (Kirkuk) | عراقبیروت (Beirut) | لبنانآتن (Athens) | یونانشوش (Shush) | ایرانحلب (Aleppo) | سوریهفیوم (Faiyum) | مصرپلوودیو (Plovdiv) | بلغارستاناریحا (Jericho) | فلسطینقدیمی ترین شهر جهان در ایرانقدیمی ترین شهر جهان در جدولکرمان قدیمی ترین شهر جهان است؟قدیمی ترین کشور جهان در گینس
قدیمی ترین شهرهای جهان به ترتیب
- وارناسی
- بلخ
- کرکوک
- بیروت
- آتن
- شوش
- حلب
- فیوم
- پلوودیو
- اریحا
واراناسی (Varanasi) | هندوستان
واراناسی که در جبهه غربی رود گنگ واقع شده است و با عنوان بنارس هم شناخته میشود، یکی از شهرهای بسیار مهم و مقدس هندی‌ها و بودایی‌هاست و جزو قدیمی ترین شهرهای دنیا هم محسوب میشود. براساس افسانه‌ها، واراناسی توسط خدای هندوها یعنی شیوا، در حدود ۵۰۰۰ سال قبل تأسیس شد، البته محققان جدید بر این باورند که این تاریخ، مربوط به ۳۰۰۰ سال پیش است.
درضمن می‌توان این‌طور هم اظهار داشت که ساکنان اولیه این منطقه، حدود 2200 سال پیش‌از میلاد مسیح در واراناسی اسکان یافتند. برای دیدن این شهر هم می‌توانید با تور هند به این کشور سفر کنید؛ فقط توجه داشته باشید که در برنامه تورتان بازدید از واراناسی هم باشد. مارک تواین، نویسنده آمریکایی در این مورد گفته است: «بنارس، از تاریخ هم قدیمی‌تر است، از سنت هم قدیمی‌تر است، حتی از افسانه‌ها هم قدیمی‌تر است و انگار قدمتی دارد به‌اندازه دو برابر کل سن تاریخ و سنت و افسانه.»
- قدمت واراناسی هندوستان: 1000 سال پیش‌از میلاد (طبق برخی تحقیقات 3000 سال)
واراناسی، شهری که برای مردن به آنجا می‌روند!
موقعیت واراناسی روی نقشه
بلخ (Balkh) | افغانستان
از دیگر شهرهای قدیمی دنیا می‌توانیم به بلخ اشاره کنیم. بلخ که برای یونانیان باستان، به نام Bactra شناخته می‌شد، ولایتی قدیمی است که در شمال افغانستان قرار دارد و اعراب، عنوان "مادر شهرها" را به آن اختصاص داده‌اند. این شهر، بین سال‌های ۲۵۰۰ و ۱۹۰۰ قبل‌از میلاد و پیش‌از شکوفایی امپراتوری پارس و ماد به اوج خود رسیده بود. بلخ در دوره باستان، یکی از شهرهای مهم محسوب می‌شد و جزو مراکز مهم بودیسم، زرتشت و اسلام به حساب میآمد. بلخ مدرن و امروزی، مرکز صنعت پنبه در منطقه است.
- قدمت بلخ افغانستان: 2500 سال پیش‌از میلاد
موقعیت بلخ روی نقشه
کرکوک (Kirkuk) | عراق
کرکوک، در فاصله 240 کیلومتری شمال بغداد و در واقع روی منطقه‌ای بنا شده که در گذشته، پایتخت باستانی تمدن آشور بوده است. این شهر ابتدا آرافکا یا آراپخا نام داشته که در زبان هوریِ باستان معنای شهر دارد. اهمیت استراتژیک کرکوک در ابتدا توسط بابِلی‌ها و بعداً توسط مادها کشف شد؛ یعنی گروه‌هایی که این شهر را در گذشته کنترل می‌کرده‌اند.
ویرانه‌های یک قلعه باستانی ۵۰۰۰ ساله همچنان در این منطقه به چشم می‌خورد و این در حالی است که کرکوک مرکز فرماندهی صنعت نفت عراق به حساب می‌آید. درضمن افرادی که برای نخستین بار در این منطقه ساکن شدند، به 2200 سال یا 3000 سال پیش‌از میلاد مسیح باز می‌گردد. کرکوک از کربلا فقط 300 کیلومتر فاصله دارد؛ بنابراین برای بازدید از کرکوک و جاهای دیدنی‌اش، می‌توانید با تور عراق به این کشور سفر کنید.
- قدمت کرکوک عراق: 2200 تا 3000 سال پیش‌از میلاد
موقعیت دقیق کرکوک در نقشه
بیروت (Beirut) | لبنان
پایتخت لبنان که مرکز فرهنگی، اداری و صنعتی آن هم به شمار می‌رود، تاریخی به قدمت بیش از ۵۰۰۰ سال دارد. البته کاوش‌های انجام گرفته در شهر، بقایایی از تمدن‌های فنیقی، هلنی، رمی، عرب و عثمانی را از زیر خاک بیرون آورده است، کمااینکه در برخی نامه‌های قدیمی که در اوایل قرن ۱۴ قبل‌از میلاد، به مصر نوشته شده، به این نکات اشاره داشته است. لبنان پس از پایان جنگ، کم‌کم به یک مقصد توریستی سرزنده و جذاب تبدیل شد. موقعیت استراتژیک بیروت در ساحل دریای مدیترانه باعث شده که این شهر در طول تاریخ به‌عنوان یکی از مراکز تجاری، علمی و فرهنگی مهم در منطقه خاورمیانه و غرب آسیا شناخته شود.
جان موریس، تاریخ‌نگار و سفرنامه‌نویس اهل ولز درباره بیروت گفته است: «برای افرادی که برای عاشق شدن زیادی سخت‌گیر و عبوس هستند، بیروت یک پدیده محسوب میشود. شاید گول زننده باشد، اما کاملاً غیرممکن است که آنجا باشید و خطی از عشق بر وجودتان شکل نگیرد.»
- قدمت بیرون لبنان: 3000 سال پیش‌از میلاد
موقعیت بیروت در نقشه
آتن (Athens) | یونان
اگر بخواهیم از قدیمی ترین شهرهای دنیا صحبت کنیم، قطعاً نام آتن در میان این شهرها خواهد بود. میراث آتن به‌عنوان مهد تمدن غرب و زادگاه دموکراسی، هنوز هم واضح و آشکار است. سرزمینی که از یادبودهای یونانی، رمی، بیزانسی و عثمانی پر است؛ یادبودهایی که همگی به مقاصد گردشگری فوق‌العاده محبوبی تبدیل شده‌اند. طبق برخی اسناد، آتن به مدت 5000 سال مسکونی بوده است. اسکندر مقدونی در مورد آتن گفته: «چه خطرهای بزرگی که برای پیروزی و به جا گذاشتن نام نیک در آتن، با آنها روبه‌رو شدم.»
- قدمت آتن یونان: 3400 سال پیش‌از میلاد
موقعیت آتن در نقشه
شوش (Shush) | ایران
شوش، قبل‌از اینکه تحت سلطه آشوریان دربیاید، پایتخت امپراتوری ایلام بود. براساس یک تراژدی آتِنی که توسط آسکلیوس نوشته شده و قدیمی‌ترین متن موجود در تاریخ تئاتر نیز هست، شوش بعدها توسط هخامنشیان، به پادشاهی کورش کبیر گرفته شد و این آغاز سلطه پارسیان بود.
شهر جدید شوش، حدود ۶۵۰۰۰ نفر جمعیت دارد و تخمین زده میشود که حدود 7 هزار سال پیش‌از میلاد مسیح، نخستین آثار وجود یک دهکده در این منطقه بوده است. فرانسیس بیکن؛ نویسنده و فیلسوف انگلیسی درباره شوش و ایران گفته: «ایران کشوری است پوشیده از کوه‌هایی که رو به دریا دارند، کشوری که در قلب دنیا واقع شده است.»
- قدمت شوش ایران: 4000 سال پیش‌از میلاد
موقعیت شوش در نقشه
حلب (Aleppo) | سوریه
حلب، پرجمعیت‌ترین شهر سوریه با حدود ۴/۴ میلیون نفر ساکن است. حلب حدود ۴۳۰۰ سال قبل‌از میلاد مسیح پایه‌گذاری شد. حالا که شهر باستانی حلب جای خود را به شهر جدید و مدرن داده است، دیگر امکان بررسی مدام توسط باستانشناسها به‌سختی فراهم میشود. حلب از حدود ۸۰۰ سال قبل‌از میلاد مسیح، تا قبل‌از اینکه بین آشوریان، یونانیان و ایرانی‌ها دست‌به‌دست شود، تحت کنترل Hittiteها بوده است. بعدها حلب، توسط رمی‌ها، بیزانسی‌ها و اعراب اشغال شد و توسط مغول‌ها و عثمانی‌ها نیز محاصره شد. بسیاری از شاهکارهای معماری شهر، به‌علت درگیری‌ها و مناقشات اخیر ویران شده‌اند. حالا که در کشور سوریه هستیم، جا دارد ذکر کنیم که قدیمی ترین پایتخت جهان هم در کشور سوریه قرار دارد و عنوان قدیمی ترین پایتخت جهان هم به دمشق سوریه می‌رسد.
- قدمت حلب سوریه: 4300 سال پیش‌از میلاد
موقعیت دقیق حلب روی نقشه
فیوم (Faiyum) | مصر
فیوم یکی دیگر از قدیمی ترین شهرهای دنیاست که در جنوب غربی قاهره قرار گرفته و بخشی از Crocodilopolis را اشغال کرده است. Crocodilopolis یک شهر باستانی مصری است که در آن نوعی کروکدیل مقدس به نام پِتسوچو را پرستش می‌کنند. فیوم یک واحه محسوب میشود. واحه به یک نقطه سرسبز در میان صحرا گفته میشود.
این شهر توسط کانال آبی بحر یوسف به دونیم تقسیم شده است. فیوم امروزی، از بازارهای متعدد و بزرگ، مساجد و حمام‌های سنتی تشکیل شده و هرم‌های لهین و هاوار هم در همین نزدیکی کشف شدند. هرودوت، تاریخ‌نویس یونانی درباره فیوم می‌گوید: «مصر یک کشور حاصلخیز و ثروتمند است و همه این ثروت هدیه رودخانه است.» فیوم در زبان قبطی معنای دریاچه دارد.
- قدمت فیوم مصر: 5000 سال پیش‌از میلاد
موقعیت دقیق فیوم روی نقشه
پلوودیو (Plovdiv) | بلغارستان
پلوودیو، دومین شهر بزرگ بلغارستان و یکی از قدیمی‌ترین شهرهای قاره اروپا است که در اصل و قبل‌از اینکه به یک شهر بزرگ رمی تبدیل شود، زیستگاهی برای Tracian یعنی گروهی از قبایل هند - اروپایی بود. البته در طول تاریخ اقوام مختلفی برای تصرف این منطقه جنگیدند. پلوودیو قبل‌از اینکه به‌عنوان بخشی از بلغارستان به حساب بیاید، به دست بیزانسی‌ها و عثمانی‌ها افتاد.
این شهر، یک مرکز بزرگ فرهنگی و صاحب بقایای باستانی فراوانی است. از جمله این بقایای باستانی می‌توان به یک آمفی‌تئاتر و یک قنات رُمی و یک حمام قدیمی عثمانی اشاره کرد. بازدید از موزه باستان‌شناسی این شهر، می‌تواند به شما اطلاعاتی از قدمت این شهر تاریخی بدهد. لوسین، نویسنده رمی درباره پلوودیو گفته است: «این بزرگ‌ترین و دوست‌داشتنی‌ترین شهر دنیاست. زیبایی‌های آن از دوردست‌ها می‌درخشد و به چشم می‌آید.»
- قدمت پلوودیو بلغارستان: 5 الی 6 هزار سال پیش‌از میلاد
پلوودیو، پایتخت فرهنگی اروپاست!
موقعیت پلوودیو روی نقشه
اریحا (Jericho) | فلسطین
اریحا، قدیمی‌ترین شهر دنیاست که به شکل پیوسته، محل سکونت انسان بوده است. بنابه گفته منابع تحقیقی، باستانشناسها پس‌از حفاری در اریحا، بقایای ۲۰ سکونتگاه متوالی را از زیر خاک بیرون آوردند؛ سکونتگاه‌ها و خانه‌هایی که قدمتشان به ۱۱۰۰۰ سال قبل برمی‌گردد. این شهر، در کرانه غربی رود اردُن کشف شد و امروزه محل زندگی بیش از بیست هزار نفر است. پس اگر جایی به سؤال قدیمی ترین شهر جهان در کدام کشور است برخوردید، با اطمینان می‌توانید بگویید فلسطین.
- قدمت اریحا فلسطین: 9000 سال پیش‌از میلاد
موقعیت اریحا در نقشه
قدیمی ترین شهر جهان در ایران
شوش را می‌توانیم یکی از قدیمی ترین شهرهای جهان در ایران بدانیم؛ اما به‌طور مستقیم قدیمی ترین شهر جهان در ایران نیست.
قدیمی ترین شهر جهان در جدول
اگر حین جدول حل کردن با پرسش قدیمی ترین شهر جهان مواجه شدید، بهتر است بگوییم که پاسخ دقیقی نمی‌توان به این پرسش داد و بهتر است یکی از شهرهای موجود در این مطلب را با حروف پیدا شده در جدول مطابقت دهید و قدیمی ترین شهر جهان در جدول را بنویسید.
کرمان قدیمی ترین شهر جهان است؟
خیر؛ کرمان قدیمی ترین شهر جهان نیست؛ اما شهر کهنی محسوب میشود و این را می‌توان از دستکندها و آثار تاریخی این شهر متوجه شد.
قدیمی ترین کشور جهان در گینس
عنوان قدیمی ترین کشور جهان در گینس مشخص نیست و گویا با این عنوان چیزی در کتاب گینس ثبت نشده است، اما طبق آخرین اخبار می‌توان گفت که کشور «سن مارینو» قدیمی ترین کشور جهان محسوب میشود که تا به امروز مشخص شده است.
سخن آخر
قدیمی ترین شهرهای دنیا را نمی‌توان به‌طور دقیق پیدا کرد، زیرا اسناد و مدارک زیادی وجود دارند که هر بار قدمت یکی از آنها را بیشتر از دیگری می‌کند. به همین دلیل تخمین قدیمی ترین شهرهای جهان به ترتیب کار سختی است. برخی از این شهرها مثل اریحا، ببلوس و دمشق، باستانی‌ترین تمدن‌ها را در دل خود جای داده‌اند، اما باستانشناسها هنوز هم در حال کشف اطلاعات جدیدی هستند که می‌تواند این فهرست را تغییر دهد.
