امروزه، بسیاری از ما برای مسیریابی از برنامههای ناوبری آنلاین مانند Google Maps استفاده میکنیم. با کمک تکنولوژی میتوانیم مطمئن شویم که نقشه به روز رسانی شده است یا خیر! اما در گذشته بدین صورت نبوده است و با وجود اینکه نقشهها یکی از مهمترین اختراعات انسانی محسوب میشوند، اما در گذشته تنها به عنوان ابزار ناوبری استفاده میشدهاند. همراه ما در لست سکند باشید تا ببینیم ماجرای نقشهها و اطلسها از چه قرار است.
آبراهام اورتلیوس کیست؟
آبراهام اورتلیوس شخصیتی کلیدی در تاریخ نقشهکشی است. او به عنوان مخترع اطلس شناخته میشود. اورتلیوس در آنتورپ بلژیک در آوریل ۱۵۲۷، در اوج دوره اومانیسم به دنیا آمد. در آن زمان، مطالعه آثار کلاسیک باستانی، تاریخ، یونانی، و فلسفی در سراسر اروپای غربی رونق داشت. قرن شانزدهم زمان اکتشاف، اختراعات انقلابی و دیدگاه جدیدی در جهان بود.
در یکی از سفرها، اورتلیوس با ژرار مرکاتور، نقشه نویس معروف آشنا شد. در سال ۱۵۴۷ در آنتورپ رنگ آمیزی سن لوک را به وجود آورد، و سپس به صورت طراح نقشه در شرکت پلانتین استخدام شد. نخستین نقشههایی که اورتلیوس کشید، نقشههای دیواری بزرگی از جهان، مصر، آسیا، اسپانیا و امپراتوری روم بود و پس از آن مجذوب این کار شد.
نخستین اطلس
نخستین اطلس اورتلیوس تئاتر جهان نام داشت. این اطلس نخستین بار در سال ۱۵۷۰ به چاپ رسید و مجموعهای از ۵۳ نقشه به همان سبک و اندازه اصلی، چاپشده از صفحات مسی، و شامل؛ قاره، منطقه، و ایالت بود. این اطلس بیشتر از نقشههایی که افرادی غیر از اورتیلیوس طراحی کرده بودند تشکیل شده بود(جز یک نقشه)، اما نقشهها را افراد مطرح و معتبری طراحی کرده بودند.
تئاتر جهان آن قدر موفق بود که در سال اول انتشار، چهار بار تجدید چاپ شد. بین سالههای ۱۵۷۰ تا ۱۶۱۲ اطلس به هفت زبان شامل لاتین(لاتین زبانی کلاسیک است که در اصل در لاتیوم، بخشی از ایتالیا، صحبت میشده است)، انگلیسی، آلمانی، فلامان(هلندی جنوبی یا هلندی فلامانی)، فرانسوی، اسپانیایی، و ایتالیایی ترجمه و ۴۲ بار تجدید چاپ شد.
نقشه جهانی اورتلیوس
اگرچه اطلس تئاتر جهان حاوی همه نقشههای اورتلیوس نبود، اما مشهورترین نقشه کشیده شده توسط او در آن به چاپ رسیده بود. این نقشه شاید یکی از مشهورترین نقشههایی باشد که تا به حال طراحی شدهاست و کل جهان را از قطب تا قطب پوشش میدهد و شکل و اندازه قارهها را براساس دانش آن زمان به تصویر میکشد.
اورتلیوس نقشه را براساس نقشههای قبلی جهان طراحی کرده بود، ولی حین طراحی اطلاعات جدید و برآوردهای خود را نیز به آن اضافه کرده بود. در آن زمان هنوز قسمت اعظم آمریکای شمالی کشف نشده بود وطبیعتا این بخشها در نقشه او وجود ندارد. همچنین رود میسیسیپی و دریاچههای بزرگ بر روی نقشه وجود ندارد.
در حالی که نقشه اورتلیوس پیش از کشف رسمی استرالیا در سال ۱۶۰۶ کشیده شده است، این نقشه توده عظیمی را در این قسمت نشان میدهد، که احتمالا ناشی از وجود فرضیههایی در مورد وجود این قاره بوده است.
اسبهای دریایی
بسیار از نقشههای اطلس اورتلیوس هیولاهای دریایی افسانهای را نشان میدهد که در اقیانوسهای مختلف سراسر جهان زندگی میکردهاند. معمولا نقشههایی که از هیولاها در آنها استفاده میشده است، فروش بسیار بهتری داشتهاند.
بسیاری از نقشه نویسان آن عصر از دایرهالمعارف، دست نوشتهها و منابع کتاب مقدس استفاده میکردند، به طوری که سبک این موجودات دریایی از پستانداران قابلتشخیص تا جانوران سورئال متفاوت بوده است. برخی از مورخان بر این باورند که این اشکال به عنوان اسناد مصور افسانههای موجودات دریایی کشیده شدهاند، ولی برخی دیگر فکر میکنند که تصاویر جانوران برای باخبر کردن ملوانان از خطرات احتمالی که در زیر امواج دریا نهفته است، طراحی شدهاند.
شما تا به حال نقشههای قدیمی مربوط به ایران و آسیا را دیدهاید؟ به نظر شما چه موضوعی که الان وجود دارد در آنها دیده نمیشود؟
منبع: mymodernmet.com